Web servisleri tabanlı coğrafi bilgi sistemleri

Abstract

Açık kaynaklı cografi konumsal konsorsiyumu, cografi bilgi sistemleri komitesi olarak genis çapta bünyesinde çesitli sayıda veri modelleri ve çevrim içi servisleri adapte etmektedir. Web servis özelligi olmayan versiyonlara göre, servis odaklı web harita servislerinin farklı bir istek/yanıt mekanizması bulunmaktadır. Bu web harita servis mekanizması da çesitli öznitelikler ile genisletilebilir. Bu tez çalısmasında, CBS servisleri ile web servislerinin ekstra bilgi ve kabiliyetlerinin oldugu fark edilmistir. Ayrıca OGC standartları ile web servis standartlarının birbirine uygun oldugu, CBS servisleri ile OGC uyumlu servislerin arasında yararlı iliskilerin kuruldugu, CBS uygulamalarındaki web servislerinde servis üreticilerinin, web servisleri seklinde kullanılabildigi de gözlemlenmistir. Bu tez çalısmasında amaç, web servisleri temelleri ile cografi bilgi sistemleri özelliklerine baglı olarak uygulamalar gelistirmek, ve bu uygulamaları tamamen açık kaynaklı araçlar ve yazılımlar kullanarak gelistirmektir. Arastırmalar sonucunda CBS yayınlayıcı araç olarak, OGC uyumlu UMN MapServer kullanılmasına karar verilmistir. Ancak bu araç üzerinde fark edilen nokta olarak, web servislerine ait WSDL dokümanı olusturamadıgı anlasılmıs ve bu olusturamama yazılımını gerçeklestirdigimiz web servislerinin baska platformlarda kullanılmasını desteklemediginden bunun çözümünü gelistirmek, tez uygulamasında çözülmesi gereken bir problem olarak tespit edilmistir. Uygulama bazında web harita servislerine (WMS) odaklanılmıstır. UMN MapServer, açık kaynak cografi konumsal servis özelliklerini, bu servislerin WSDL dokümanlarını olusturmadan destek vermektedir. Uygulamamızda SOAP istemci/sunucu mekanizması kullanılarak, UMN MapServer, harita sunucusunun OGC uyumlu WSDL dokümanı elde edilmesi saglanmıstır. Böylelikle UMN MapServer harita sunucu aracının önemli bir eksikligi tez uygulaması çalısmamızda giderilmistir.