Şirket birleşme ve satın almaları: Türkiye'de banka birleşmeleri ve satın almaları üzerine uygulama

Abstract

Dünya genelinde yaşanan her değişiklik, ekonomik ve sosyal açıdan işletme bilimine yansımakta, yenilik arayışı ekonominin tüm aktörlerini derinden etkilemektedir. Özellikle küreselleşme ile birlikte, finansal pazarların dev bir sermaye havuzu haline gelmesi şirketleri; ortaklıklara, birleşmelere ve satın almalara yöneltmiştir. Ekonominin işleyişinde, finansal sistemin omurgasını oluşturan bankalar da değişen pazar ve rekabet koşullarına ayak uydurmak amacıyla, son yıllarda daha sık gündeme gelen birleşme ve satın almalarda önemli rol üstlenmektedirler. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de finans sektörü başta olmak üzere çeşitli sektörlerde satın almalar gerçekleştirilmektedir Özellikle yaşanan finansal krizler sonucunda bankaların yeniden yapılandırma yöntemlerinden biri olan birleşme ve satın almalar Türk Bankacılık Sektörü’nde de gündeme gelmiştir. Bu çalışmada Türkiye’de 2001-2012 yıllarında birleşen, satın alınan veya hisse devrine taraf bankaların performanslarının ne yönde etkilendiğinin tespiti amaçlanmıştır. Probit Model uygulanılarak, araştırmaya konu 9 bankanın, birleşme tarihinden sonra, performans değişim farkları belirlenmiştir. Araştırma modelinde banka analizlerinde önemli göstergelerden Özkaynak Yeterlilik Rasyosu, Duran Varlık / Toplam Aktif, Finansal Varlıklar / Toplam Aktif, Faiz Geliri / Toplam Aktif, Likit Aktifler / Kısa Vadeli Yükümlülükler, Dönem Karı/ Özkaynaklar, Dönem Karı / Toplam Aktifler, bağımsız değişken olarak kullanılmıştır. Analiz sonucunda bankaların rasyolarında satın alma işleminin gerçekleşmesinden sonra istatistiksel açıdan, Duran Varlık/ Toplam Aktif, Faiz Geliri / Toplam Aktif, Likit Aktifler / Kısa Vadeli Yükümlülükler rasyolarında azaltıcı etki olduğu tespit edilmiştir.