Hemodiyalizin tiroid sitringrafisi ile iyot-131 tiroid updake'i üzerine etkileri ve kronik böbrek yetmezliğinde tiroid astalıklarının tanısında sintigrafisinin yeri

Abstract

Böbrekler, tiroid hormon metabolizmasında ve ekskresyonunda önemli role sahip olduğundan son dönem böbrek yetmezlikliğinde (SDBY) tiroid metabolizması da etkilenmektedir. Bu hastalarda radyoaktif iyot uptake’inin azaldığı bilinse de, tiroid sintigrafisinde meydana gelebilecek değişimler ve diyalizin tiroid sintigrafisine etkisi tam olarak bilinmemektedir. Çalışmaya SDBY’si olan 32 hasta (21 hemodiyaliz, 11 kronik ambulatuar peritoneal diyaliz (KAPD) hastası) dahil edildi. Hemodiyalize giren tüm hastalarda diyaliz öncesi ve sonrası Tc-99m perteknetat ile tiroid sintigrafisi yapıldı. Enjeksiyondan sonra 15. ve 50. dakikada görüntüler alındı ve kamera programı ile uptake hesaplandı. Bir başka diyaliz seansından sonra 1 μCi/kg I-131’in oral verilmesini takiben 4. saat ve 24. saatlerde I-131 uptake’ine bakıldı. Tüm hastalarda sintigrafik çalışmalar ile tiroid ultrasonografisi ve tiroid fonksiyon testleri 20 günlük süre içerisinde tamamlandı. Hemodiyaliz hasta grubunda diyaliz öncesinde ve sonrasında, erken-geç uptake değerleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı olmamakla beraber (p>0.05), geç görüntülerde hesaplanan Tc-99m uptake’i daha yüksekti. Kronik ambulatuar peritonel diyaliz tedavisi alan hasta grubunda erken ve geç uptake değerleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.05) ve 24. saat I-131 uptake değeri hemodiyaliz grubundan belirgin derecede düşüktü (p<0.01). Tc-99m perteknetat’ın tiroid bezi tarafından tutulumunun geç görüntülemede fazla olması sodyom-iyodin (Na+-I-) simporter aktivitesindeki fonksiyonel azalmaya bağlı olabilir. Hemodiyaliz grubu ile karşılaştırıldığında KAPD grubunda I-131 uptake’inin düşük olması bu hasta grubunda iyot yükünün fazla olmasından kaynaklanıyor olabilir. Tc-99m perteknetat uptake’i ile I-131 uptake’i arasındaki uyumsuzluk normalden yüksek bulundu. Hastaların %21.4’ünde ultrasonografi ile tiroid sintigrafisi arasında uyumsuzluk tespit edildi. Hiçbir yakınması olmayan SDBY’li hastalarda ultrasonografik olarak homojen olan tiroid bezinde sintigrafide irregüler radyoaktivite dağılımı gözlenmesi yanıltıcı sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabilir.