| dc.description.abstract | İşletme grupları Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde baskın örgüt formu olarak görülmektedir. Türkiye’de işletme gruplarına yönelik yazın özellikle son 15 yılda gelişmeye başlamıştır. Bu çalışmada Max Boisot’un Bilgi Alanı modeli kullanılarak işletme gruplarının çeşitlenerek büyüme sürecinde bilgi yönetimlerinin nasıl değiştiğini açıklayan bir kavramsal model geliştirilmiştir. Ayrıca Türkiye’deki kültürel yapı ve işletme gruplarının gelişimi dikkate alınarak işletme gruplarının bilgi alanında nasıl bir dağılım gösterdiği araştırılmıştır. Bilgi Alanı yapısı farklılaşan işletme gruplarının çeşitlenme yönü, yönetim kontrolleri, bilgi kullanım ve paylaşım tercihlerinin nasıl farklılaştığı incelenmiştir.
Çalışma kapsamında 15 işletme grubu yöneticisi ve yönetim danışmanıyla derinlemesine mülakatlar yapılmış, tezin kavramsal çerçevesine ve saha çalışmasında yöneltilecek sorulara yönelik geri besleme alınmıştır. Saha çalışması için geliştirilen işletme grubu anketi öncelikle kuramsal öngörülerden, ilaveten derinlemesine mülakatlarda dile getirilen görüşlerden yararlanılarak oluşturulmuştur. İşletme grubu anketi tespit edilen 565 grubun 173 adedine yaygınlaştırılmış, bunlardan yeterli geri dönüş alınan 35 grubun bilgileri değerlendirilerek istatistiksel analizler yapılmıştır.
Çalışma sonucunda Bilgi Alanı modelinde öngörüldüğü gibi işletme gruplarında bilginin kodlanması-soyutlanması ile bilginin yayılımı arasında güçlü ilişki bulunmuştur. Türkiye’deki işletme grupları açısından Bilgi Alanında kodlama-soyutlama düzeyi yüksek olan “bilişsel” ve kodlama-soyutlama düzeyi düşük olan “ilişkisel” olmak üzere ikili bir sınıflandırma ortaya çıkarılmıştır. Bilişsel gruplarda sonraki nesillere ve profesyonel yöneticilere yönetim devrinin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Kodlama-soyutlama düzeyi yüksek olan bilişsel grupların sayısının daha fazla çıkması, ülke genelinde ortaklaşacı değerlerin ağırlığı nedeniyle kodlama-soyutlama düzeyinin düşük kaldığını belirten kültür çalışmalarının varsayımları ile çelişen bir sonuç ortaya koymuştur.
Bilişsel işletme gruplarının ilişkisel gruplara göre %21,9 oranında daha yüksek performansa sahip oldukları tespit edilmiştir. İşletme grubu performansını toplam çalışan sayısıyla birlikte bilginin yayılımının etkilediği bulunmuştur. Bilginin kodlama-soyutlamasının bilginin yayılımını artırdığı, bunun da işletme grubu performansını
artırdığı ortaya çıkarılmıştır. İşletme grupları açısından bilgi yönetiminde geleneksel yapıdan soyut yapıya geçişin önemli olduğu anlaşılmıştır.
Yönetim kontrolleri açısından bilişsel grupların risk kontrollerini, bilgi kullanım tercihleri açısından ilişkisel grupların örtük bilgiyi, bilgi paylaşım yöntemleri açısından ilişkisel grupların elektronik haberleşme ve sosyal medyayı, bilişsel grupların ise yazılı emirler ve direktifleri diğer gruba göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha fazla kullandıkları ortaya çıkarılmıştır. Çalışmanın sonuçları ve bulguları işletme gruplarında bilgi yönetimi, kurumsallaşma ve çeşitlenme eğilimi açısından yararlı kuramsal ve pratik çıkarsamalar sunmaktadır.
Business groups (BGs) are considered as the dominant form of business organization in developing countries including Turkey. The literature on BGs has been growing in the last 15 years in Turkey. Based on Max Boisot’s Information Space framework, this study develops a conceptual model describing how information management in BGs change throughout diversification-led growth process. In addition, considering cultural framework and development of BGs in Turkey, dispersion of BGs in the Information Space has been researched. Differences among diversification strategies, management controls, information usage and sharing preferences of BGs having different Information Space structures have been analyzed.
Structured interviews with 15 business group managers and management consultants have been made in order to get feedback on conceptual framework and field study questions. The business group survey has been developed firstly referring to theoretical insights and then by utilizing expert opinions raised during interviews. The survey has been distributed to 173 groups among a broad list of 565 groups and 35 complete survey responses have been used in statistical analyses.
As inferred by the Information Space framework, a strong correlation between codification-abstraction and information diffusion has been found. Two different Information Space structures for the BGs have been revealed: cognitive groups with high codification and abstraction and relational groups with low codification and abstraction. Cognitive groups are related to higher levels of management transition to next generations and professional managers. The number of cognitive groups with higher codification and abstraction levels is found to be more than the relational ones; which contradicts cultural studies concluding that codification and abstraction level in the country is low due to the dominance of collectivist values.
Cognitive groups have 21.9% higher performance compared to relational ones. It has been found that two parameters affect business group performance: number of employees and information diffusion. According to the results of this study, codification and abstraction facilitates information diffusion, which in turn increases business group
performance. This conclusion implies that transition to an abstract information management structure from a traditional one is important for BGs.
Furthermore, cognitive groups have higher levels of risk controls compared to relational ones. Relational groups use implicit knowledge style more than the cognitive ones. In terms of information sharing preferences, relational groups use electronic communication and social media and cognitive groups use written instructions and directives more than the other group. Results of this study have provided fruitful theoretical and practical implications on information management, institutionalization and diversification in BGs. | en_US |
