Papilödem, psödopapilödem, disk ödem ve optik atrofi olgularında optik disk morfolojisinin heidelberg retina tomografisi ile kantitaf değerlendirilmesi
Abstract
Bu çalısmada amacımız, Heidelberg Retina Tomografisinin (HRT) stereometrik
parametrelerinin Đdyopatik Đntrakraniyal Hipertansiyona (ĐĐH) bağlı papilödem, Optik Disk
Druzenine (ODD) bağlı psödopapilödem, Nonarteritik Anteriyor Đskemik Optik
Nöropatiye (NAĐON) bağlı disk ödeminin ayırıcı tanısında kullanılıp kullanılamayacağını,
NAĐON’ye bağlı gelisen optik atrofide (OA) stereometrik parametrelerde bir değisiklik
olup olmadığının, tüm bu hastalık gruplarındaki değerlerin normal olguların değerlerinden
farklılık gösterip göstermediğinin ve HRT parametrelerinin görme alanı parametreleriyle
paralellik gösterip göstermediğinin arastırılmasıdır. Bu çalısmanın diğer bir amacı da
klinik ve laboratuar yöntemleri ile tanı konulamayan olgularda HRT’nin ayırıcı tanıya
yardımcı olup olamayacağının belirlenmesidir.
Đdyopatik Đntrakraniyal Hipertansiyon grubunda 28 olgu, ODD grubunda 27 olgu, NAĐON
grubunda 27 olgu, OA grubunda 23 olgu ve kontrol grubunda 22 olgu çalısmaya alındı.
Đdyopatik intrakraniyal hipertansiyon, ODD ve kontrol gruplarında sağ gözler, NAĐON ve
OA gruplarında ise patolojik gözler değerlendirildi. Hastaların görme düzeyleri ETDRS
eseli ile ölçüldü, cinsiyet ve yas gibi demografik bilgileri kaydedildi. Hastaların görme
alanı muayeneleri Humphrey Field Analyzer III, Model 750 Humphrey-SITA standart
programı kullanılarak yapıldı. Daha sonra HRT III versiyonu kullanılarak imaj analiz
programı ile optik disk topografik ölçümleri yapıldı. Gruplar arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir farkın olup olmadığı Tek Yönlü Varyans Analizi (One-Way ANOVA); gruplar
içerisinde HRT düzeyleri yönünden sağ ve sol gözler arasında istatistiksel olarak anlamlı
farkın olup olmadığı Bağımlı (Paired) t testi veya Wilcoxon Đsaret testi ile arastırıldı. Tek
değiskenli korelasyon testleri sonucunda görme alanı indeksleri MD ve PSD üzerinde etkili
olan veya etkili olabileceği düsünülen farktörlerin birlikte etkilerini incelemek amacıyla
Çoklu Doğrusal Regresyon analizi yapıldı.
HRT parametrelerinden disk alanı (DA), çukurluk alanı (CA), çukurluk hacmi (CV),
çukurluk alanı/disk alanı oranı (CA/DA), rim alanı/disk alanı (RA/DA), lineer
çukurluk/disk oranı (LC/D), ortalama çukurluk derinliği (MCD), maksimum çukurluk
derinliği (MxCD), çizgi boyu yükseklik değiskenliği (HVC), ortalama sinir lifi tabakası
kalınlığı (MRNFLT) ve retina sinir lifi tabakası kesit alanı (RNFLCSA) açısından gruplar
arasında anlamlı farklar saptandı. Görme alanı değerlerinden MD ile MRNFLT ve PSD ile
RNFLCSA arasında korelasyon saptandı.
Sonuç olarak; HRT III klinik olarak ayırıcı tanısında zorluk yasanan ĐĐH’ye bağlı
papilödem ve ODD’ye bağlı psödopapilödem ayırıcı tanısında faydalı olabilir. NAĐON
tanısında ise HRT III’ün yeri daha sınırlıdır.
In our study we aimed to evaluate the use of the stereometric parameters of Heidelberg
Retina Tomography (HRT) in the differential diagnosis of papilledema due to Idiopathic
Intracranial Hypertension (IIH), pseudopapilledema due to optic disc drusen (ODD) and
disc edema due to nonartheritic ischemic optic neuropathy (NAION). We also evaluated
the changes in stereometric parameters in optic atrophy (OA) due to NAION, the
difference of the parameters from control groups in all of the diseases and the correlation
of HRT parameters with parameters of visual field analyses. Another goal of our study was
to evaluate the use of HRT parameters in differential diagnosis of cases where the routine
clinical and laboratory evaluation were inconclusive.
Twenty-eight patients were included in IIH group, 27 cases in ODD group, 27 cases in
NAION group, 23 cases in OA group and 22 patients in the control group. The right eye
was evaluated in IIH, ODD and control groups and the involved eye was evaluated in the
NAION and OA groups. Visual acuity of the patients was evaluated with the ETDRS chart
and the demographic variables including the age and gender were recorded. Humphrey
Field Analyzer III, Model 750 Humphrey-SITA standart programe was used in the visual
field analysis. Topographic analysis of the optic disc was performed by the image analysis
of HRT III version. Correlation of variables between groups was analysed with One-Way
ANOVA variance analysis and difference in HRT parameters between the right and left
eyes within the same group were analysed by paired T-test or Wilcoxon Signed test. For
the factors which were found to have possible influence on the visual field indices MD and
PSD, as a result of uni-variate correlation tests, Multivariate Lineer Regression analysis
was performed.
Statistically significant difference was found between groups for the HRT parameters
including disc area (DA), cup area (CA), cup volume (CV), cup/disk area ratio (CA/DA),
rim/disc area ratio (RA/DA), linear cup/disk ratio (LC/D), mean cup
depth (MCD), maximum cup depth (MxCD), height variation contour (HVC), mean retinal
nerve fiber layer thickness (MRNFLT), RNFL cross sectional area (RNFLCSA).
Statistical evaluation for the visual field analyses revealed correlation between MD,
MRNFLT, PSD and RNFLCSA.
In conclusion; HRT III was found to be useful in the differential diagnosis of papilledema
due to IIH and pseudopapilledema due to ODD in selected cases. The use of HRT III in
differential diagnosis of NAION is limited.