| dc.description.abstract | Güncel sorunlara çözüm yaratabilmenin ilk adımı, sorunun ortaya çıkış sürecini geçmişten
ele alarak, yaşanılan zaman ve koşullar ile birlikte değerlendirilmesinden geçer. Bu giriş
noktasından bakıldığında iş hukukunda tarihsel süreçte büyük değişimler yaşandığı
aşikârdır.
Tarihsel süreçte incelendiğinde, öncelikle dünya savaşları ardından gelen kapitalizm ile;
işçi, iş bulmakta, bulduğu işte tutunmakta zorlanmaya başladı. Öte yandan, işveren
açısından durum son derece karlıydı. İşveren için; daha ucuz iş gücü daha çok kar demek
iken, işçi için evine ekmek götürebilmek, şartlar ne kadar zor olursa olsun çalışmak demek
haline geldi. Sanayi devrimi ile birlikte gelen sözleşme serbestisi ilkesi çerçevesinde,
çalışma koşulları dış görünüş itibari ile serbest iradeye dayanıyor gibi görünse de,
sözleşme muhtevası işçiye dikte ediliyordu. 1
Batı Avrupa bu soruna iki çözüm yolu getirdi. Biri kanun koyma yolu diğeri ise çalışan ve
çalıştıranların kendi kendilerine yardım hareketi içine girmesi ( bir bakıma sendikalaşma)
2. İş hukuku, Türk hukuku içinde benzer bir gelişim göstermiş, özellikle cumhuriyetin
ilanının ardından kanun koyma sureti ile mevcut sorunlar giderilmeye çalışılmıştır.
Mevcut sorunlara çözüm getirebilmek amacıyla gerek uluslararası hukukta gerekse bizim
hukukumuzda en önemli hukuksal hareketlerinden biri olarak yıllık ücretli izin hakkı bu
tezin konusunu oluşturmaktadır.
İşçinin aktif dinlenmesini, sosyal ihtiyaçlarını karşılamasını ve hem kendisi için hem de
izin kullanımı ardından işvereni için daha olumlu çalışma şartları yaratabilmesi adına 1982
Anayasamız ile yürürlüğe girmiş, yasanın 50. Maddesinde düzenlenen yıllık ücretli izin
hakkı daha sonra 4857 sayılı kanunun ilgili maddelerinin temelini oluşturmuştur.
Böylelikle anayasal bir hak olan yıllık izin hakkı hususunda kanun hükümlerinde pek çok
değişiklik yapılmış olsa da, bu çalışmamızda yıllık ücretli izin hakkının geldiği son hal
incelenmiştir. İlk bölümde, işçinin en sarsılmaz hakkı olan yıllık ücretli izin hakkının muhtevasını,
şartları incelenecek ve yıllık ücretli izine hak kazanma koşullarını ve bir yıllık kıdem
süresinin nasıl belirlendiği anlatılacaktır.
İkinci bölüm kapsamında işçinin kullanacağı izin sürelerinin nasıl belirleneceği ve yıllık
izin kurulunun nasıl oluşacağını ve görevlerini incelenecek; devam eden bölümümler de
yıllık ücretli iznin nasıl ödeneceğini, faiz oranları ve zamanaşımı hususunu inceleyip
işçinin vazgeçilemez nitelikteki bu hakkının nasıl korunacağı hususu değerlendirilecektir.
Çalışmamızın sonunda ise, kanunun ilgili hükümlerine aykırılık halinde işçinin
başvurabileceği yolları inceleyeceğiz.
Yıllık ücretli izin hakları her ne kadar işçinin tabi haklarından olsa da, uygulamada kimi
zaman işçi tarafınca kimi zaman işveren tarafınca, kanun hükümlerine uygun
uygulanmayan haklardan olarak karşımıza çıkmaktadır. Tezimizde bu durumun yol açtığı
sorunların üzerinde durmak sureti ile çözüm yolları aranmıştır.
Bu çalışmanın amacı, işçinin yıllık ücretli izin haklarının ele alınıp, konuya ilişkin eleştiri
ve çözüm arayışları ile beraber ayrıntılı olarak işlenmesidir. Konunun geniş olması sebebi
ile 4857 sayılı kanun çerçevesi içinde ele alınmış ve özellikle kanun hükümlerinin
uygulamada ki görünümleri üzerinde durulmak sureti ile sorunlara ve çözüm yollarına
dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
Çalışmamın temeli 4857 sayılı İş Kanunu olmakla birlikte ilgili yıllık ücretli izin hakkını
daha iyi tanımlamak bakımından 03.03.2004 tarihli Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği de
tezde yer bulmuştur. Özellikle mevzuatta getirilen yeni düzenlemeler ve güncel Yargıtay
kararları da dikkate alınıp yıllık iznin uygulanması hususundaki doktrindeki farklı görüşler
de konuya dâhil edilerek çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.
First step of creating solutions to current problems is; assessing the problems rootsand
history with considering todays conditions. İndividual labor law has been developed in the
matter of time.
Industrial revolution created huge demand on labor in the late 18.century also after 19.
Century with capitalizm brings ''Let it be andLet it pass''(Laissez-fairelaissezpasser) policy
estimated to modify labor principle more individual.
However expectations fails because both empoler and employee seks for optimal benefit
for them self and this created a conflict of interest. Employers didnt need to try to create
healtyworking conditions because there are vast amount of labor supply mean while lack
of resting and slipping conditions became unbareable for workers.
World wars occuring simultaniously brings poverty and economical challenges make
sunsustainable bussiness conditions. Workers could not find work or hold on for long time.
On the otherhand this situation is very profitiable for workowners; employers find endless
cheapwork power and employees try to scrape through the day with little salary. Labor
contract seems to be a choice but empolyees forced to work in order to survive.
Western european governments create couple solutions to this problem. First one was
legislate a regulation and second one was forming laborunions. After procalamation of the
republic, Turkish law also shown similar developments in Individual labor law especialy
by regulations.
The thesis is about ''paid annual leave'' which was the most significant movement in order
to solve current problem.
First of all this paper examine content of the foremost right ''paid annual leave'', and
secondly how to qualify this right and seniority; how to calculate right to paid leave. Thirdly will shown how togather 'paid annual leave board' and their responsiblities and
also how topay, calculate bank ratesand lapse of time issue. Protection of this rigth is
another significant topic in this section.
Despite 'paid annual leave' is one of the Grand rigth in labor contract neither empolyee
noremployers comply with the law. Thesis will try to create solutions to these problems | en_US |
