| dc.description.abstract | Entegrasyon süreci ayrışma ve bütünleşme olmak üzere iki temel boyuttan
oluşmaktadır. Ayrışma boyutu bireyin benliğini kazanması için yakın çevre ve sosyal
ilişkilerinden ayrılarak kendilik farkındalığı geliştirmesi ve kendi ihtiyaç ve arzularını
keşfetmesi olarak tanımlanmaktadır. Bütünleşme ise birey olarak var olmaya başlayan
kişinin tekrar toplumla bir araya gelmesi olarak tanımlanmaktadır. Burada en önemli
detay ise bütünleşirken bireyin kendi benliğinden kopmadan, çevresiyle ahenk
içerisinde bir sistem oluşturmasıdır. Fakat entegrasyonu gerçekleştirmek her zaman
mümkün olamamaktadır ve bazı kişiler ayrışamama veya bütünleşememe gibi
basamaklarda sorun yaşamaktadır. Mevcut araştırma bağlanma türleri ve kişilik
özelliklerinin ayrışma ve bütünleşme üzerindeki etkilerini stres aracılığı ile ölçmeyi
hedeflemektedir. Bu doğrultuda araştırmanın ilk bölümünde öncelikle Ayrışamama
Bütünleşememe Ölçeği’nin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiş ve
Dengeli Benlik Ölçeği kullanılarak sınanmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde ise
bağlanma türleri ve kişilik özelliklerinin stresin aracı etkisiyle entegrasyon süreçleri
üzerinde etkilerini ölçmeyi hedefleyen bir model geliştirilmiştir. Geliştirilen bu model,
farklı bir örneklem üzerinde geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu gözlenen Ayrışamama
Bütünleşememe Ölçeği’nin düzenlenmiş versiyonu, Bağlanma Temelli Zihinsel
Temsiller Ölçeği, Kısa Semptom Envanteri ve Beş Faktörlü Kişilik Envanteri
kullanılarak sınanmıştır. Araştırma bulguları incelendiğinde güvenli bağlanma, dışa
dönüklük ve gelişim boyutlarının modelde anlamlı ilişkiler sergilemedikleri gözlenmiş
ve yeni bir model önerilmiştir. Önerilen bu model çerçevesinde ayrışma ve bütünleşme
ile anlamlı ilişkiler sergiledikleri gözlenen güvensiz bağlanma, kişiliğin duygusal
dengelilik, yumuşak başlılık ve özdenetim boyutları ve stresin alt boyutları olan
anksiyete, depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon ve öfke boyutları analizde yer
almıştır. Elde edilen yeni model çerçevesinde bulgular incelendiğinde güvensiz
bağlanma ve duygusal dengesizlik boyutlarının ayrışamama ve bütünleşeme süreçlerini
stres aracılığıyla pozitif yönde yordadıkları gözlenmiştir. Buna ek olarak öz denetim ve
yumuşak başlılık boyutlarının ise ayrışamama ve bütünleşmeme süreçlerini stres
aracılığıyla negatif yönde yordadıkları gözlenmiştir. Güvensiz bağlanma düzeyi ile
paralel olarak özdenetim ve yumuşak başlılık düzeyi düşük, duygusal dengesizlik
düzeyi yüksek örüntü sergileyen kişilik yapısı güçlendikçe psikopatoloji belirtileri ile seyreden stres düzeyinde artış gözlenmektedir. Stres düzeyindeki bu artış ayrışma ve
bütünleşme etkileşimi ile tanımlanan entegrasyon sürecini olumsuz etkilemektedir.
Integration process consists of two main domains called differentiation and
interpersonal integration. Differentiation process can be defined as individual’s
separation from their intermediate environment and social relations to gain their
individualism. Interpersonal integration can be outlined as the reconsolidation of the
individual who has started to exist as an individual with the community. The most
significant detail at this point is that individuals construct a system in harmony with
their environment without drifting away from their own selves while integrating.
However, realizing the integration may not always be possible and some people
experience problems at differentiation or integration stages. The current study aims to
assess the effects of attachments styles and personality traits on differentiation and
integration by means of stress. In this regard, in the first section of the research, firstly
validity and reliability studies of Integration-Differentiation Scale were conducted and
tested with Scale of Balanced Differentiation and Integration. In the second section, a
model was developed to assess the effects of attachment styles and personality traits on
integration processes with the mediating effect of stress. The developed model was
tested by using the revised version of Integration-Differentiation Scale which was
observed to be valid and reliable on a different sampling, Attachment Based Mental
Representation Scale, Brief Symptom Inventory, and Big Five Personality Scale.
Results of the study showed that dimensions of secure attachment, extraversion, and
openness did not show meaningful relationships on the model. In the framework of the
proposed model, insecure attachment which is observed to have meaningful
relationships with differentiation and integration, dimensions of personality which are
neuroticism, agreeableness, conscientiousness, and sub-dimensions of stress including
anxiety, depression, negative self-concept, somatization, and hostility were included in
the analysis. Results indicated that insecure attachment and neuroticism had a positive
effect on differentiation and integration processes by means of stress. In addition, it was
observed that dimensions of conscientiousness and agreeableness had a negative effect
on differentiation and integration processes by means of stress. While the level of
conscientiousness and agreeableness is low parallel to the level of insecure attachment,
the personality trait that display high levels of neuroticism gets stronger, and an increase is observed in the level of stress proceeding with pschopathology syptoms. The increase
in this stress level tend to have an negatively affect on integation process. | en_US |
