Üniversite öğrencilerinin kariyer uyumluluğu ve kariyer iyimserliği ile kariyer kararı öz-yetkinliği ve algılanan anababa tutumu arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerinde kariyer uyumluluğu, kariyer iyimserliği ile kariyer kararı öz-yetkinliği ve anababa tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırma, 2021-2022 eğitim öğretim yılında, Ankara’da özel bir üniversitenin farklı fakültelerinde öğrenim gören 244 kadın ve 161 erkek olmak üzere toplam 405 öğrenciyle yürütülmüştür. Veriler; Kariyer Geleceği Ölçeği, Kariyer Kararı Öz Yeterliği Ölçeği-Kısa Formu ve Anababa Tutumu Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda; erkek öğrencilerin kariyer uyumluluğu puanlarının kadın öğrencilere göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Kariyer uyumluluğunun sınıf düzeyine ve fakülteye göre, kariyer iyimserliğinin ise cinsiyete ve sınıf düzeyine göre farklılaşmadığı saptanmıştır. Kariyer iyimserliğinin öğrenim görülen fakülteye göre istatistiksel olarak farklılaştığı, Hukuk Fakültesi öğrencilerinin puanlarının, Mühendislik Fakültesi öğrencilerine göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Regresyon analizi sonuçlarına göre; demokratik anababa tutumu ve kariyer kararı öz-yetkinliğin kariyer uyumluluğunu pozitif yönde yordadığı saptanmıştır. Kariyer kararı öz-yetkinliğin kariyer iyimserliğini pozitif yönde, koruyucu-istekçi anababa tutumunun ise kariyer iyimserliğini negatif yönde yordadığı tespit edilmiştir. Bulgular alanyazın ışığında tartışılmış ve ileride yapılacak çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.The aim of this study is to examine the relationship between career adaptability, career optimism, career decision self-efficacy and parental attitudes among university students. A total of 405 university students, 244 women and 161 men, studying in different faculties of a private college in Ankara, participated in the research in the 2021-2022 academic year. In the study, data were obtained by using the Career Future Inventory, the Career Decision Self-Efficacy Scale-Short Forms and the Parent Attitudes Scale. As a result of the analysis of the data; it was found that male students' career adaptability scores were statistically higher than female students. While it was determined that career adaptability did not differ according to class level and faculty, it was determined that career optimism did not differ according to gender and class level, but statistically differed according to the faculty, and the career optimism scores of the Law Faculty students was statistically higher than the Engineering Faculty students. According to the results of the regression analysis; Democratic parental attitude and career decision self-efficacy were found to positively predict career adaptability. It was determined that career decision self-efficacy predicted career optimism positively, while protective-demanding parental attitude negatively predicted career optimism. The findings were discussed in the light of the literature and suggestions were made for future studies.