dc.description.abstract | Örgütlerin kendilerine fayda yaratmak amacıyla diğerleriyle ne tip ağ ilişkileri
kuracakları ve bu amaçla yapı içerisinde kendilerini nasıl konumlandıracakları gibi sorular,
örgüt kuramı alanında tartışmalara neden olmaktadır. Granovetter (1973), ticari
etkileşimlerle sınırlı olan zayıf bağların fayda yaratacağını iddia ederken; Bordieu (1983),
Coleman (1988) ve Podolny (2001) asıl güçlü bağların örgütler üzerinde olumlu etki
yaratabileceğini ileri sürmektedir. Burt (1992) ise, örgütlerin birbirleri ile ilişkisi olmayan
tarafların bağlantısını sağlamada üstlendikleri aracılık rolünün ağ ilişkilerinin niteliğinden
daha önemli olduğunu vurgulamaktadır. Ancak, ağ ve yerleşiklik çalışmaları, aktör
ağlarına odaklanırken, bu aktör ağları üzerinde kurumsal bağlamın etkilerini göz ardı
etmektedir. Bu eksikliği gidermek amacıyla bu çalışma, makrokurumsal bağlam ile
örgütler arası ağ düzenekleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı hedeflemiştir. Bu amaçla,
devlet ve bankacılık sistemi gibi ana kurumların ekonomilerde üstlendiği role göre farklı iş
örgütlenmelerinin oluşacağını ileri süren Whitley’in (1992, 1994 ve 1999) “Ulusal İş
Sistemleri” yaklaşımından yararlanılmıştır. Devletin ekonomiye müdahalesinin yüksek
olduğu bir bağlamda doğan örgütlerin, mevcut örgütler arası ağ ilişkilerinde güçlü
bağlarının zayıf bağlara göre oranının daha yüksek olacağı, ekonomideki etkisinin düşük
olduğu bir bağlamda doğan örgütlerin mevcut ilişkilerinde zayıf bağların oranının daha
yüksek olacağı ileri sürülmüştür. Benzer bir farklılığın aracılık rolleri bakımından da söz
konusu olacağı iddia edilmiştir. Araştırma, Türkiye’de devletin ekonomiye müdahalesinin
yüksek olduğu 1980 öncesi ve kısmen azaldığı 1980 sonrasındaki dönemde kurulan
örgütler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Dayanıklı ev aletleri sektöründen iki firma seçilmiş,
ağ düzeneği araştırma yöntemleri kullanılarak örgütler arası ağ ilişkileri belirlenmiş ve
niteliklerine göre sınıflandırılmıştır. Sonuçlar, bu çalışmada ileri sürülen önerileri
desteklemektedir. 1980 öncesinde kurulan firmanın mevcut ağ ilişkilerinde güçlü
bağlarının oranının 1980 sonrasında kurulan firmaya göre daha yüksek olduğu
saptanmıştır. 1980 sonrasında kurulan firmanın ise, zayıf ilişkilerinin oranının daha baskın
olduğu belirlenmiştir. Küme içi bağların kurulmasını hedefleyen iç aracılık rollerinin
oranının 1980 öncesinde kurulan firmada belirgin biçimde yüksek olduğu, dış çevreyle
bağlantıyı sağlayan dış aracılık rollerinin oranının 1980 sonrasında kurulan firmada
oldukça baskın olduğu belirlenmiştir.
Questions such as what type of network relations organizations establish with the
others and how they locate themselves within the structure for their own benefit are subject
to arguments in organization theory. Contrary to Granovetter’s (1973) opinion that
supports weak ties of limited commercial interactions would create benefits, according to
Bordieu (1983), Coleman (1988) and Podolny (2001) it is the strong ties that provide
benefits for the organizations. On the other hand, Burt (1992) emphasizes the brokerage
roles of the organizations for providing relations between the irrelevant parties being more
important than the type of the network relations. But, network and embeddedness studies
which focus on network relations ignore possible effects of institutional context on
networks. For this reason, this study aims to search the relation between interorganizational
networks and macroinstitutional context. For this purpose Whitley’s (1992, 1994 and
1999) “National Business Systems” approach has been used that emphasizes formation of
different business organizations are due to the roles of major institutions such as the state
and financial system in an economy. It was asserted that the ratio of strong ties compared
to the weak ties, are expected to be higher for the organizations that emerge in a context
where state intervention to the economy is high, and ratio of weak ties would be higher for
the organizations that emerge in a context where degree of state intervention is low. It has
also been mentioned that a similar difference is valid for the brokerage roles. The research
conducted on two organizations established before 1980 and after 1980 where a significant
difference exists in terms of state intervention to the economy in Turkey. Two firms were
chosen from the durable home appliances sector. Their interorganizational network
connections were determined and classified using network research methodologies. The
research results supported the main idea and purpose of this study. After the comparison it
was found that the ratio of strong ties of the firm established before 1980 being higher than
the firm established after 1980. It was found that the ratio of weak ties of the firm
established after 1980 being significantly higher than the firm established before 1980. The
internal brokerage roles which strengthen in group cohesion was found higher in the firm
established before 1980, the external brokerage roles which provide organizations
connections with the other actors in the external environment was found higher in the firm
established after 1980’s. | en_US |