Polisitemia vera olgularında JAK2 V617F mutasyon durumunun plazma viskozitesi ile ilişkisinin araştırılması
Özet
Polisitemia vera, myeloid hücre serisinde klonal proliferasyonla karakterize, çeşitli morfolojik olgunluk ve hemotopoietik etki gösteren kronik bir myeloproliferatif hastalık grubudur. Polisitemia vera diğer myeloproliferatif neoplazmlardan artmış kırmızı kan hücre kitlesi ile ayırt edilir. Bununla birlikte arteriyel ve venöz tromboz öyküsü polisitemia vera hastalarında sıktır. Plazma viskozitesindeki yükseklik bu trombotik komplikasyonların oluşmasındaki sebeplerden biridir. Fibrinojen, immünglobülinler, lipoproteinler plazma viskozitesini belirleyen faktörlerdir. Plazma viskozitesini arttıran herhangi bir durum kan akım hızını yavaşlatır. Yapılan çalışmalarda plazma viskozite değeri, eritrosit sedimentasyon hızı, fibrinojen ve diğer akut faz reaktanlarının yerini tutabilen bir marker olarak değerlendirilmiştir. Plazma vizkozitesi hematokrit, hemoglobin, beyaz kan hücresi ve trombosit sayılarından etkilenmez. Çalışmamızda polisitemia vera hastalarındaki JAK2 V617F mutasyon durumunun plazma viskozitesi ile ilişkisini saptamayı amaçladık. Hastalar JAK2 V617F mutasyonu pozitif ve negatif olarak iki gruba ayrıldı. Çalışmaya toplam 60 hasta alındı. 31 hastada JAK2 V617F mutasyonu pozitif iken, 29 hastada mutasyon negatifti. Bütün hastalarda 5 cc kadar venöz kan alındı ve takiben plazmanın ayrılması için santrifüj işlemi uygulandı. Plazma viskozite değerleri Brookfield DV– II + Cone Plate Viscometer (Brookfield, Stoughton, MA, USA) isimli cihaz ile ölçüldü. Aynı zamanda hastaların fibrinojen, eritrosit sedimentasyon hızı, albümin, c-reaktif protein, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL), düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve total protein düzeyleri de çalışmada değerlendirilmiştir. Çalışmamızda gruplar arasında plazma viskozitesi değerleri açısından istatistiki olarak anlamlı bir fark saptanamamıştır. Plazma viskozite değerleri JAK2 V617F mutasyonu pozitif ve negatif grupta; 1,089±0,126 mPa.sn ve 1,098 ± 0,111 mPa.sn (p=0,782) olarak saptanmıştır. Bu sonuçlara göre çalışmamızda JAK2 V617F mutasyonu pozitif ve negatif olan polisitemia vera hastalarında plazma viskozitesi ile mutasyon durumunun bir ilişkisi bulunamamıştır. Yapılan korelasyon analizlerinde her iki grupta fibrinojen düzeyi ile plazma viskozitesi arasında anlamlı korelasyon saptanmıştır (r=0,30, r=0,15). Ayrıca yine
vii
her iki grupta da eritrosit sedimentasyon hızı ile plazma visozitesi arasında pozitif korelasyon saptanmıştır (r=0,23, r=0,272). Çalışmamaızda polisitemia vera hastalarında JAK2 V617F mutasyon durum ile plazma viskozitesi arasında bir ilişki saptanmamıştır.. Bu çalışma bize plazma viskozite değerinin başta özellikle fibrinojen olmak üzere akut faz reaktanlarından etkilenebileceğini saptamıştır.