Türk bankacılık sektörü'nde sermaye yeterliliği düzenlemeleri ve mevduat bankalarının sermaye yeterliliklerinin analizi
Özet
Dünyada hızla gelişen, globalleşmenin etkisiyle bankacılık sektöründe dönem
dönem yeni kurallar ortaya çıkmaktadır. Bu yeni kurallar doğal olarak bankacılık
sektörünü ilgilendirmektedir. Dünyadaki bu gelişimin yansımalarını ülkemiz bankacılık
sektöründe görmek mümkündür.
Ülkemizde 1980’li yıllardan itibaren geçilen serbest piyasa ekonomisi düzeninden
sonra, 2000 yılı sonrasında krizler yaşanmış, buna bağlı olarak bankaların hem finansal
yapılarında hem de organizasyonlarında değişiklikler olmuştur.
1980 yılından sonra finans sektöründe uygulanmaya başlanılan serbestleşme ile
gelişen Türkiye ekonomisinde yeni düzenlemelere gidilmiş, aynı zamanda yabancı
sermaye girişi de artmıştır. Çünkü yapılan düzenlemeler, gelişmiş ülke piyasalarındaki
benzer düzenlemelere uyumlu hale getirilmeye başlanılmıştır. Düzenleme sonrasında
yabancı sermayeli bankalar ülkemizdeki bankacılık sektörünü karlı bir alan olarak
görmüşlerdir.
Bankacılık sektöründe faaliyette bulunan bankalar, yasal düzenlemeler
çerçevesinde fonksiyonlarını yerine getirmektedir. Bankacılık sektöründe önemli bir yeri
olan mevduat bankalarının aktif büyüklükleri, faaliyet hacmine ve stratejilerine göre
değişiklik gösterir.
Ülke ekonomileri açısından tartışılmaz öneme sahip olan bankaların finansal
yapılarının bozulmasını engellemek, olası kriz ortamlarında daha direnç gösterebilmelerini
sağlamak amacıyla Basel Standardı geliştirilmiştir. 1988 yılında hazırlanan Basel I
düzenlemeleri birçok ülkede benimsenmiştir. Basel I standardına göre Sermaye Yeterlilik
Rasyosu hesaplamasında kredi riskini dikkate almıştır. 2004 yılı itibari ile bazı
düzenlemeler yapılarak Basel II standartları oluşturulmuş ve Sermaye Yeterlilik Rasyosu
hesaplamalarına operasyonel risk de dahil olmuştur. Bankacılık sektöründe daha önce yaşanan ve halen de dönem dönem yaşanmaya
devam eden krizlerin tekrarlanmaması için Basel komitesi düzenlemelerinde sürekli
II
iyileştirilmeye gidilmektedir. Türk Bankacılık Sektörü’nde de bu düzenlemelerle birlikte
risk kontrolleri farklı boyut kazanmaya başlamıştır.
Bu çalışmanın amacı sermaye yeterliliği konusunda Basel Komitesinin
çalışmalarının incelenmesi ve Türk Bankacılık Sisteminin yapılan değişiklikler
doğrultusunda mevduat bankalarının sermaye yeterliliğinin detaylı olarak
değerlendirilmesidir.
New rules are emerging periodically in the banking sector under the influence of
globalization that develops rapidly in the world. These new rules are naturally the interest
of the banking sector. It is possible to see the reflections of this development in the world
in our country's banking sector.
After the free market economy system, which started in the 1980s in our country,
there were crises after 2000 and accordingly there have been changes in both the financial
structures and the organizations of the banks.
There have been new regulations in developing Turkey's economy with the
liberalization that started after 1980 in the financial sector and also the foreign capital
inflow has increased. This is because the regulations that have been made have begun to be
aligned with similar regulations in developed country markets. After the regulation,
foreign-financed banks have seen the banking sector in our country as a profitable area.
Banks that operate in the banking sector fullfill their functions within the frame of
legal arrangements. The asset sizes of deposit banks, which have an important place in the
banking sector, vary according to their volume of activity and strategies.
Basel Standards has been developed in order to prevent the deterioration of the
financial structures of the banks that have unquestionable importance in the sense of
national economies and for them to be able to show more resistance in possible crisis
environments. Basel I regulations, which have been prepared in 1988, have been adopted
by many countries. According to Basel I standard, credit risk has been taken into account
in the calculation of the Capital Adequacy Ratio. As of 2004, Basel II standards were
created by making some adjustments and operational risk has been included to the
calculation of the Capital Adequacy Ratio.
The Basel committee regulations are being continually improved in order to prevent
the repetition of the crises that have been experienced and still are being experienced from time to time in the banking sector. With these regulations, risk controls in the Turkish
Banking Sector have started to acquire a different dimension.
The aim of this study is to examine the work of the Basel Committee about the
capital adequacy and to evaluate in detail the capital adequacy of the deposit banks in
Turkish Banking System in line with the changes that were made.