Ülke markası inşa sürecinde Türkiye'nin tanıtımı : kurumlar, stratejiler ve uygulamalar

Abstract

Son yıllarda hızla artan teknolojik geliĢmeler, küreselleĢmenin de hızını arttırmıĢ ve ülkeler arasındaki her tür mesafe iyice azalmıĢtır. Bunun sonucunda sınırların ortadan kalktığı ve uluslar arasında bir bütünleĢenin sağlandığı düĢünülmektedir. Ancak küresel pazarda farklı açılardan avantaj sağlamak için ülkeler değiĢik yöntemlerle farklılaĢma yollarını benimsemiĢlerdir. Artan rekabet koĢulları sonucunda bütünleĢme söylemi farklılaĢma çabalarını doğurmuĢ, bu çabaların sonuçlarından biri olarak dıĢ tanıtım süreci hızlanmıĢ ve sınırlar bu anlamda daha da belirginleĢmiĢtir. Ülkelerin dıĢ tanıtım sürecinde ki en önemli aracı ise markalaĢma, marka ülke olmalarıdır. Aynen ürünlerde olduğu gibi ülkeler de diğer ülkelerin ve insanların gözünde yarattıkları imaj ve tanımlanmaları sonucunda konumlandırılmaya baĢlanmıĢtır. Ġmaj, tanıtım ve rekabet için çok önemli bir araç halini almıĢtır. Dolayısıyla ülkeler, varoluĢlarını devam ettirebilmek ve rekabete uyum sağlayabilmek için imaj ve tanıtım çalıĢmalarına hız vermiĢler hatta markalaĢma yolunda adımlar atmaya baĢlamıĢlardır. Bunun sonucunda da ülke markası olgusu ortaya çıkmıĢtır. Marka inĢasındaki ülkelerin, uluslararası rekabet ortamındaki konumları; siyasi ve ekonomik iliĢkilerini önemli boyutlarda etkilemektedir. Marka olmak isteyen ülkeler; uluslararası medya, diğer ülke ve hükümetlerin dikkatini çekmek zorundadırlar. Hedef kitlelerinin nezdinde olumlu imaj oluĢturmak, saygı ve güven hissi uyandırmak için aday ülkeler; birbirleriyle devamlı rekabet halindedirler. Bu amaçla, ülkelerin kamu kurum ve kuruluĢları ile özel sektör firmaları, sürdürülebilir ve baĢarılı tanıtım faaliyetleri gerçekleĢtirerek bu rekabet ortamında en fazla payı almayı hedeflemektedir. AraĢtırma niteliksel bir araĢtırmadır. AraĢtırma kapsamında yapılan literatür incelenmesinden sonra “marka ülke” olma sürecindeki Türkiye’nin, kamu kuruluĢlarının tanıtım stratejileri ve uygulamaları incelenmiĢ ve kurumların bu sürece katkıları ortaya konmuĢtur. Literatür taramasının yanında kurumların çalıĢanları ile II yarı yapılandırılmıĢ sorular sorularak derinlemesine görüĢmeler gerçekleĢtirilmiĢtir. AraĢtırmada incelenen kurumlar sırasıyla; Kültür ve Turizm Bakanlığı, DıĢiĢleri Bakanlığı, BaĢbakanlık Tanıtma Fonu, Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü, Anadolu Ajansı, Türk ĠĢbirliği ve Kalkınma Ġdaresi BaĢkanlığı (TĠKA) ve Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT)’dur.