Kontrast madde nefropatisinen önlenmesinde karvedilol ile metoprolol tedavilerinen karşılaştırılması
Özet
Kontrast madde nefropatisi (KMN), kontrast madde uygulanması sonrası ortaya çıkan sık
görülen, ciddi bir komplikasyondur. Kontrast madde nefropatisinin patogenezi net
anlasılamamakla birlikte kontrast ajana bağlı gelisen renal hemodinamide bozulma ve
gelisen oksidatif stres, renal tübüler hasar, medullar kan akımının vazokonstriksiyona bağlı
azalması, temel nedenler olarak tanımlanmıstır.
Kardiyoloji pratiğinde sıklıkla kullanılan karvedilol 3. kusak bir beta blokördür.
Karvedilolun vazodilatör, antioksidan, etkileri de bulunmaktadır. Bu çalısmanın amacı
koroner anjiografi (KAG) yapılan hastalarda karvedilol ve ikinci kusak beta blokör olan
metoprolol tedavilerinin KMN gelisimine etkisini prospektif olarak arastırmaktır.
Çalısmada birinci son nokta her iki gruptaki hastalarda da KMN gelisimidir. Đkinci son
noktalar ise;
a-) Đslem sonrası BUN, kreatinin, glomerül filtrasyon hızı (GFH) ve sistatin C değerlerinin
değisimi
b-) Đslem sonrası serum oksidan ve antioksidan madde miktarlarının değisimi
c-) KMN gelisimi üzerine etkili faktörlerin incelenmesi
d-) KMN gelisimi açısında yüksek riskli olan diyabetik, 75 yas ve üzeri veya GFH değeri
60ml/dk/1,73m² altında olan hastalarda KMN gelisimi, serum oksidan ve antioksidan
madde miktarlarının incelenmesidir.
Çalısma prospektif olarak planlanmıstır. Karvedilol kullanan ve KAG planlanan 100 hasta
1.gruba alınırken, metoprolol kullanan ve KAG planlanan 100 hasta 2. gruba dahil
edilmistir. Hastalardan islem öncesi ve KAG sonrası 48.saat kan alınarak serum kreatinin,
malon dialdehit (MDA), total antioksidan kapasite (TAOK) ve sistatin C düzeylerine
bakılmıstır. Cockcroft-Gault formülü ile GFH hesaplanarak kaydedilmistir. Serum
kreatinin değerinde >0,5 mg/dL veya bazal değere göre >%25 artıs KMN olarak
tanımlanmıstır.
Çalısmamızda birinci son nokta olan KMN gelisimi karvedilol grubunda metoprolol
grubuna göre anlamlı olarak daha düsüktür (%7’ye karsı %22 p=0,003). Đkinci son nokta
v
olan islem sonrası serum BUN, kreatinin değeri metoprolol grubunda daha yüksek iken
(sırasıyla p=0,001 ve p=0,01), GFH ve sistatin C değerleri farklı değildir (p=0,08 ve
p=0,2). Delta sistatin C değeri karvedilol grubunda anlamlı derecede düsük görülmüstür
(p=0,01). Đslem sonrası serum TAOK düzeyi karvedilol grubunda yüksek iken, MDA
seviyesi metoprolol grubunda yüksektir (p=0,001 ve p=0,004). Đslem sırasında kullanılan
kontrast madde miktarı, hidrasyon miktarı, bazal GFH değeri, bazal kreatinin değeri ve
diyabet KMN gelisimine etkili faktörler olarak bulunmustur (sırasıyla p<0,001, p=0,017,
p=0,018, p=0,023 ve p=0,04). Diyabeti olan ve karvedilol kullanan hastalarda metoprolol
kullananlara göre KMN gelisimi daha azdır (%6,9’a karsı, %38, p=0,001). Bu grupta
sistatin C ve MDA değerleri karvedilol grubunda daha düsük iken (p=0,017, p=0,003)
TAOK iki grup arasında farklı saptanmamıstır (p=0,15). Bazal GFH değeri düsük olan
hastalar veya yaslı hastalarda iki grup arasında KMN gelisimi, sistatin C, TAOK ve
MDA değerleri bakımından farklılık saptanmamıstır.