Tam düzeltme ameliyatı yapılan fallot tetralojili hastalarda sağ ventrikül fonksiyonlarının, pulmoner yetmezlik ve B-tipi natriüretik peptid düzeyleri ile olan ilişkisinin kardiyopulmoner egzersiz testi ve doku doppler çalışması ile değerlendirilmesi

Abstract

Fallot tetralojisi (FT) tanısı ile tüm düzeltme ameliyatı yapılan hastalarda özellikle kronik pulmoner yetmezliğe (PY) bağlı olarak sağ ventrikül fonksiyonlarının bozulduğu bilinmektedir. Sağ ventrikül disfonksiyonu olan hastalarda yüksek B-tipi natriüretik peptid (BNP) düzeyleri rapor edilmiştir. Egzersiz testi (EGT) konjenital kalp hastalığı olan hastaların kardiyopulmoner fonksiyonlarının değerlendirilmesi amacıyla da kullanılmaktadır. Bu çalışmada FT tanısı ile ameliyat edilen hastalarda PY nedeniyle oluşan sağ ventrikül disfonksiyonunun BNP düzeyi ile olan ilişkisinin EGT ile belirlenen kardiyopulmoner fonksiyonlar ve doku Doppler çalışması ile belirlenen sağ ventrikül fonksiyonları ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yaş ortalaması 14.1 ± 4.4 yıl, ameliyat yaşı ortalama 4.9 ± 5.1 yıl olan 25 hasta ve kardiyak üfürüm duyulması veya göğüs ağrısı şikayeti ile pediatrik kardiyoloji polikliniğine başvuran ve yaş ortalaması 13.1 ± 2.8 yıl olan 29 sağlıklı çocuk çalışmaya alındı. BNP düzeyinin belirlenmesi amacıyla egzersiz öncesi ve hemen sonrasında kan örnekleri alındı. Sağ ventrikül volümü ve PY derecesi iki boyutlu ekokardiyografi ve renkli Doppler bulgularına göre belirlendi. Sağ ventrikül zaman intervalleri ve miyokardiyal hızlar kullanılarak miyokardiyal performans indeksinin (MPI) belirlenmesi amacıyla doku Doppler çalışması yapıldı. QRS süresi, BNP düzeyi, sağ ventrikül MPI ve izovolemik akselerasyon zamanı (IVA) kullanılarak sağ ventrikül dilatasyon indeksi hesaplandı. BNP düzeyleri FT hastalarında kontrol grubuna göre belirgin yüksekti (28.3 ± 24.1 vs 7.4 ± 2.3 pg/ml, p= 0.0001). BNP düzeyleri hem hastalarda hem de kontrol grubunda egzersiz ile yükseldi. BNP düzeyindeki yükselme hastalarda kontrol grubuna göre daha belirgindi (37.6 ± 27.5 vs 11.3 ± 4.5 pg/ml, p= 0.0001). Hastalarda kardiyotorasik oran (KTO) (%55 ± 1.6 vs 41 ± 2.3, p= 0.0001), QRS aksı (144.6 ± 52.4 vs 69.6 ± 19.3º, p= 0.0001), QRS süresi (127.2 ± 22.6 vs 48.6 ± 13.8 msn, p= 0.0001) ve QTc değeri (464.1 ± 24.8 vs 385.5 ± 17.1 msn, p= 0.0001) belirgin yüksek, sağ ventrikül diastol sonu volümü (RVEDV) (77.5 ± 15.2 vs 39.1 ± 7.4 ml, p= 0.0001) ve çapı (43.1 ± 4.9 vs 32.8 ± 3.4 mm, p= 0.0001) belirgin artmış, sağ ventrikül bazal segment MPI (1.08 ± 0.35 vs 0.58 ± 0.11, p= 0.0001) belirgin yüksek, IVA (3.1 ± 0.7 vs 5.4 ± 1.0 m/s2, p= 0.0001) belirgin düşük, FVC% (84.9 ± 16.9 vs 98.4 ± 18.2, p= 0.01) ve FEV1% (91.5 ± 19.3 vs 103.8 ± 16.1, p= 0.02) belirgin azalmış, egzersiz süresi (ES) (10.1 ± 1.9 vs 11.4 ± 1.7 dk, p= 0.02), maksimal egzersiz sırasında kalp hızı (KH) (171.2 ± 18.9 vs 186.4 ± 13.9 /dk, p= 0.004) ve VO2max (1.56 ± 0.53 vs 2.1 ± 0.6 L/dk, p= 0.007) belirgin düşük bulundu. PY derecesi ile KTO (r= 0.9, p= 0.0001), QRS aksı (r= 0.6, p= 0.0001), QRS süresi (r= 0.8, p= 0.0001), QTc değeri (r= 0.8, p= 0.0001), RVEDV (r= 0.9, p= 0.0001), RVEDD (r= 0.7, p= 0.0001), MPI (r= 0.7, p= 0.0001), IVA (r= -0.7, p= 0.0001), RVDI (r= 0.7, p= 0.0001), FVC% (r= -0.3, p= 0.01), FEV1% (r= -0.3 ve p= 0.02), ES (r= -0.3, p= 0.009), KH (r= -0.4, p= 0.001) ve VO2max (r= -0.4, p= 0.001) arasında belirgin korelasyon saptandı. BNP ile KTO (r= 0.5, p= 0.0001), QTc değeri (r= 0.5, p= 0.0001), RVEDV (r= 0.7, p= 0.0001), MPI (r= 0.6, p= 0.0001), RVDI (r= 0.9, p= 0.0001) ve PY derecesi (r= 0.6, p= 0.0001) arasında egzersiz sonrasında daha belirgin olmak üzere hem egzersiz öncesinde hem de egzersiz sonrasında belirgin korelasyon belirlendi. Sonuç olarak egzersiz PY derecesine bağlı olarak BNP düzeylerinde artışa neden olmaktadır. Pulmoner yetmezliğin ağırlığı sağ ventrikül fonksiyonları üzerinde negatif etkiye sahiptir. RVDI sağ ventrikül fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve böylelikle pulmoner kapak replasmanı zamanının belirlenmesi açısından kullanışlı bir parametre olabilir.