dc.description.abstract | Adam Smith ve John Maynard Keynes’in, devletin müdahalesi olmadan bireylerin
fayda, üreticilerin ise kar hedefinde faaliyetlerini gerçeklestirdigi bir piyasa olması gerektigi
yolundaki ortak görüslerinin günümüzde büyük bir endüstri haline dönüsen futbol sektöründe
de uygulandıgı söylenebilir. Yani, günümüzde futbol, bireylerin “futbolcular”, üreticilerin de
“kulüpler ve zengin baskanları” oldugu genis bir sektör haline gelmistir (Taha, 2005).
Son yıllarda, futbol kulüpleri yüksek bütçelere sahip örgütlere dönüsmüstür. Dernek
statüsü ile yönetilmesi giderek zorlasan bazı kulüpler, zamanla sirketlesme yoluna gitmistir.
Ancak, günümüzdeki futbolun rekabetçi piyasasında bir anlamda sahip olunan teknik kadro ve
stadyum yatırımları ile temsil edilen kulüpler, kısa zamanda ortaya çıkan yüksek maliyetleri
karsılayabilmek için fon arayısına girmistir. Düsük maliyetli fon bulabilmek için basvurulan
yöntem, sermaye piyasalarında halka arz olmustur.
Ülkemizde halka arz edilen kulüpler, Besiktas, Galatasaray, Fenerbahçe ve
Trabzonspor’dur. Kulüpler arasında sadece Besiktas’ın halka arzı, Avrupa’daki “ ngiliz
Modeli” olarak bilinen ve kulübün futbola iliskin tüm gelir/gider ile aktif/pasiflerinin kurulan
sirkete devri seklinde gerçeklesmistir. Diger kulüpler ise, “Gelir Agırlıklı” Model olarak
adlandırılan yöntem ile halka arz olmuslardır. Bu yöntem ile, futbol takımının sadece gelirleri
halka arz edilirken, en önemli maliyet kalemlerinden teknik kadroya iliskin hiçbir gider mali
tablolara yansıtılmamıstır.
Futbolun devamlı büyüyen bir sektör haline dönüsmesi ile halka arzı gerçeklesen
kulüplerimizin mali raporlaması giderek genisleyen ilgi grupları için daha da önem kazanmaya
baslamıstır. Bu çalısmada, yukarıda sözü edilen halka arz farklılıklarının, futbol sektöründeki
sirketlerin karlılıklarına ve bunun sonucu olarak temettü politikalarına nasıl yansıdıgı,
borsadaki performanslarını nasıl etkiledigi ve tüm bunlara ek olarak bu farklılık neticesinde
mali tablolarında nasıl bir raporlama yapıldıgı birbirleriyle karsılastırmalı olarak incelenmistir.
Bu inceleme sırasında, ilgi gruplarının yeterli seviyede bilgilendirilip bilgilendirilmedigini
anlamak amacıyla sirketlerin faaliyet raporlarında sunulan bilgiler Avrupa’daki en zengin 20
kulüp sıralamasındaki önemli üç kulüp ile karsılastırılmıs, ayrıca futbol sektörünün kendine
has birtakım islemlerinin kulüplerin mali tablolarında Türkiye Muhasebe Standartları uyarınca
nasıl muhasebelestirildigi ve dipnotlardaki sunumu bagımsız denetçi raporları ve uzman
denetçi görüsleri yardımıyla açıklanmıstır.
Adam Smith and John Maynard Keynes’s common point that there should be a market
free from state intervention where the activities of the individuals with the target of utility and
the activities of the producers with the target of profit are realized seems to be valid for
today’s football sector which has turned into a huge industry. Indeed, today, football has
turned into a huge sector with individuals as the “soccer players” and producers as the “clubs
and their rich presidents” (Taha, 2005).
During the last few years, the football clubs have turned into organizations with big
budgets. Certain clubs that are difficult to be managed under the status of association have
started to set up companies. However, in the competitive market of the contemporary football,
the clubs represented with stadium investments and technical staff have gone into a search for
funds in order to meet the rising costs. The method for finding funds with lower costs has been
going into public in capital markets.
In Turkey, the clubs that have gone into public are Besiktas, Galatasaray, Fenerbahçe
and Trabzonspor. Only Besiktas among others has adopted the “English Model” transferring
all the club’s revenues/expenses and assets/liabilities related to football to the company; while
the others went into public with the method known as the “Income Based Model”. With this
method, only the football teams’ revenues go into public while none of the expenses related to
the technical staff –among the most important cost accounts –take place in the financial
statements.
With the growth of the football sector, the financial reporting of the clubs that have
gone into public has gained more importance for the growing interest groups. In this study, the
impact of the above-mentioned initial public offering differences over the profitability of the
companies in the football sector and, as a result of this, over their dividend policies; over their
performance in stock markets, and in addition, over their way of reporting in financial
statements are comparatively examined. During this research, for the purpose of understanding
whether the interest groups are sufficiently informed or not, information taking place in the
companies’ annual reports are compared with the important three clubs among the richest 20
clubs in Europe. Besides, the accounting of certain operations unique to the football sector in
the clubs’ financial statements and their presentation in disclosures are explained in line with
Turkish Accounting Standards and with reference to the auditors’ reports and audit managers’
opinions obtained through interviews. | en_US |