Aile öyküsü pozitif meme karsinomları; immünfenotip, morfolojik ve genetik olarak sporadik meme karsinomlarından farklı mıdır?
Özet
Fiziksel, kimyasal ya da biyolojik etkenlere maruz kalınması veya genetik nedenlerle
normal hücre DNA’sının degisime ugraması sonucu kanser olusur. Meme kanseri,
kadınlarda sık izlenen ve ölümcül seyreden bir kanserdir. Hormonal nedenlerle
gelisen meme kanserleri “sporadik”, güçlü aile öyküsü olan veya “germ-line”
mutasyon saptananlar “kalıtsal” meme kanseri olarak adlandırılmaktadır. Meme
karsinomlarının yaklasık %13 ünde birinci derece akrabada (anne, kız kardes, kız)
meme kanseri öyküsü vardır.
Matriks-metalloproteinaz ailesi (MMP), extrasellüler matriksin yapısal bilesenleri,
büyüme faktörleri reseptörleri ve öncülleri, hücre adezyon molekülleri ve diger
proteinleri içeren çok sayıda farklı substratın proteolitik olarak parçalanmasında
görevlidir. MMP-2 ve MMP-9 promotor gen bölgelerinin polimorfizmleri ve bu
polimorfizmlerin ilgili genlerin transkripsiyonunun regülasyonunda etkisi oldugu daha
önce pek çok çalısma ile belirlenmistir. Özellikle MMP-2’nin meme, akciger ve
kolorektal kanserlerde tümör davranısı ve metastaz ile ilgili oldugu gösterilmistir.
MMP-9’un ise ileri evre tümörlerde tedaviyi takip amacı ile kullanıldıgını biliyoruz.
Bu çalısmada; aile öyküsü olan ve olmayan meme kanserlerinde morfoloji,
immünfenotip ile MMP-2 ve MMP-9 polimorfizmleri açısından farklılık olup olmadıgı
arastırıldı.
En az bir 1. derece akrabasında meme kanseri olan 40 hasta ve benzer özelliklerde
(yas ve cinsiyet) önceki aile öyküsü olmayan meme karsinomlu 50 hasta kontrol
grubu (sporadik meme karsinomu) olarak alındı.
Arastırma ve kontrol gruplarına ait parafin bloklarından seçilen tümör kesitlerine; ayırt
edici sitokeratin paneli olarak; bazal için CK5/6, CK14, luminal için CK7, CK19 ve
miyoepitelyal için; SMA, p63 antikorları, bazal benzeri alt tip için EGFR, hormon
reseptörleri östrojen (ER), progesteron (PR) ve c-ERB-B2’ye (HER2) ek olarak p53,
MMP-2 ve MMP-9 dısavurumları da immünhistokimyasal olarak arastırıldı. Ayrıca
MMP-2 ve MMP-9 polimorfizmleri, Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) - Restriksiyon
Parçacık Uzunluk Polimorfizmi (RFLP) yöntemi ile belirlendi. Morfolojik olarak da
tümör çapı, tipi, histopatolojik derecesi retrospektif olarak tekrar degerlendirildi.
Toplam 64 olgu (n=90, %71.1) invaziv duktal karsinom; çalısma grubunda 29 (n=40,
%72.5), kontrol grubunda 35 (n=50, %70.0) olarak degerlendirildi. Kontrol grubundan
bir hasta medüller karsinom olup digerleri invaziv lobüler karsinom ve mikst
karsinomdur. Bu parametreler açısından iki grup arasında istatistiksel anlamlı farklılık
saptanmamıstır.
mmünhistokimyasal incelemede, östrojen reseptör antikoru ile aile öyküsü olan
olguların 31’inde (n=40, %77.5) pozitiflik var iken, kontrol grubunda 36 (n=50, %72.0)
olguda pozitiflik izlenmistir. Progesteron reseptörü ile bu pozitiflikler sırası ile 21
(n=40, %52.5) ve 33’tür (n=50, %66.0). HER2 incelemesinde ise 3+ olan ve 2+ olup
dosyasında FISH (+) saptanan olgular pozitif digerleri, negatif seklinde
degerlendirilmis, 40 aile öyküsü olan meme kanseri olgusunun 4’ünde, 50 kontrol
grubu hastasının 12’sinde HER2 pozitifligi saptanmıstır (p>0.05). Sitokeratin 7 ile ilk
grupta olguların 30’unda (n=40, %75.0), ikinci grupta ise 46’sında (n=50, %92.0)
reaksiyon saptanmıs olup istatiksel olarak bu fark anlamlıdır (p<0.05). p53 antikoru
ile ilk grupta 18 olguda (n=40, %45.0), kontrol grubunda ise 21 olguda (n=50, %42.0)
pozitiflik görülmüstür. Sitokeratin 19 ile kontrol grubunda 2 hastada (n=50, %4.0),
SMA antikoru ile ilk grupta 1 olguda (n=40, %2.5) pozitiflik saptanmıstır. MMP 2
antikoru ile kontrol grubunda 1 vakada (n=50, %2.0) pozitiflik vardır. MMP-9 antikoru
ile ilk grupta 19 olguda (n=40, %47.5), ikinci grupta ise 31 olguda (n=50, %62.0)
pozitiflik dikkati çekmistir (p>0.05) EGFR, sitokeratin 5/6, 14 ve p 63 antikorları ile
olguların hiçbirinde pozitif reaksiyon saptanmamıstır.
Yapılan genetik çalısmada ise; incelenen tüm örneklerde MMP-2 -735CC genotipi
saptanırken, MMP-9 -1562 C>T polimorfizmi açısından 37 olgu (%92.5) CC, 3 olgu
(%7.5) CT, kontrol grubunda ise 40 olgu (%80.0) CC, 10 olgu CT (%20.0) olarak
saptanmıstır.
Bu arastırma sonucunda; aile öyküsü olan ve olmayan meme kanserlerinde morfoloji,
immünfenotip ile MMP-2 ve MMP-9 polimorfizmleri açısından farklılık olmadıgı
görülmüstür.