| dc.description.abstract | Ticari işletmenin tüm işlemlerinin kaydedildiği ticari defterler, 6102 sayılı Türk
Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunu dışında, ticari defterlere ilişkin
hükümlere Vergi Usul Kanunu, Kooperatifler Kanunu gibi diğer kanunlarda da yer
verilmektedir. Ticari defterler, ticari işletmenin mali durumunun, alacak ve borç
ilişkilerinin tespiti bakımından önem arz eder. Kredi kuruluşlarına, işletme ile işlem
yapmak isteyen üçüncü kişilere, işletmenin ekonomik durumu hakkında bilgi verir. Bu
sayılanlar dışında, ticari defterlerin bir önemli işlevi de delil olarak kullanılabilmesidir.
6762 sayılı Kanun’un aksine, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na ticari defterlerle
ispat hükümleri alınmamıştır. Bu hükümler 6102 sayılı Kanun yerine, 6100 sayılı Hukuk
Muhakemeleri Kanunu’nda tanzim edilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda
düzenlenen ticari defterlerle ispata ilişkin hükümler, 6762 sayılı Kanun’daki ticari
defterlerle ispat hükümlerine benzerlik göstermekle birlikte, bu hükümler birbirleri ile aynı
değildir. Zira kanun koyucu Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda bu hükümlerle ilgili olarak
önemli değişiklikler getirmiştir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamında ticari defterlerin özel delil olarak
kullanılabilmesi için bir takım genel şartların oluşması gerekmektedir. Defterlerin delil
olarak kullanılabilmesi için lüzumlu olan genel şartların dışında, ticari defterlerin sahibi
lehine olarak delil olabilmesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda sıkı şartlara bağlanmıştır.
Bu sebeple, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 222. maddesinde belirtilen şartlara uygun
olarak tutulmuş ticari defterler, sahibi lehine delil olur. Ancak ilgili madde hükmünde
öngörülen şartlardan bazıları, uygulamada adil olmayan sonuçlara yol açabilecek şekilde
kaleme alınmıştır. Kanun koyucu ticari defterlerin sahibi aleyhine delil teşkil etmesi için
özel bir şart belirtilmemiştir. Dolayısıyla kanunda belirtilen şartlara uygun olarak
tutulmamış defterler sahibi aleyhinde delil olur.
Commercial books are recorded all transactions of commercial enterprise in, are
arranged in Turkish Commercial Code No. 6102. Apart from the Turkish Commercial
Code, provisions relating to trade books are included in various other codes such as code of
tax procedure, cooperative law. Trade books are important in determining the financial
status of commercial enterprise as well as the receivables and liabilities of the enterprise.
Banks and the third parties who want to do business with the enterprise can receive
information about the enterprise through the trading books. Apart from these, an important
function of the commercial books is that they can be used as evidence.
Unlike the Commercial Code No 6762, the provisions of proof with commercial
books have not been included in Turkish Commercial Code No 6102. Instead of Turkish
Commercial Code, these provisions are regulated in Code of Civil Procedure No 6100.
Although the provisions of evidence with the commercial books that have arranged in the
Code of Civil Procedure No 6100 are similar to the provisions of evidence with the
commercial books that were contained in the Commercial Code No 6762, these provisions
are not the same as each other. Because legislator has brought significant amendments
relating to the provisions of proof with the commercial books which are included in the
Civil Procedure Code No 6100.
In order to utilize the commercial books as special evidence under the Civil Code
Procedure, some general conditions must be established. Except for the general conditions,
the use of commercial books as evidence in favor of its owner is bound to certain
conditions in the Civil Procedure Code. For this reason, commercial books that are kept in
accordance with the specified conditions in Code of Civil Procedure in article 222 will be
evidence in favor of the owner. However, some of these conditions envisaged in the
relevant article may lead to inequivalent consequences in practice. The legislator has not
provided any special circumstances for the commercial books to be evidence against the
owner. Therefore, the commercial books that are not kept in accordance with the
conditions in law will be evidence against the owner. | en_US |
