| dc.description.abstract | Bu çalışmada, bir vakıf üniversitesi hastanesinde çalışanların hasta bina sendromu
(HBS) yaşama durumları ile iş stresleri ve yaşam kalitelerini sosyodemografik özelliklerini
dikkate alarak değerlendirmek ve aralarındaki ilişkiyi araştırmak amaçlanmıştır.
Kesitsel tipte bir araştırma olup, evreni Ankara merkezli bir vakıf hastanesinin
ana binasında çalışan 1228 kişiden oluşmaktadır. Örneklem büyüklüğü %5 hata payı ile
%95 güven düzeyinde 293 kişi olarak hesaplanmıştır. Çalışmaya dahil edilmeyen üst düzey
yöneticiler, akademik kadrodakiler ve doktorların dışındaki 374 işgören, gönüllü olarak
çalışmaya katılmıştır. Araştırmanın verileri üç yöntem ile toplanmıştır. İlk aşamada anket
formunun tasarlanmasına yardımcı olması amacıyla hastanede çalışan 8 kişilik bir grupla
odak grup görüşmesi yapılmıştır. İkinci aşamada, çalışanların sosyodemografik verilerini,
HBS semptomlarını, iş stresini ve yaşam kalitesini belirlemek amaçlı 82 sorudan oluşan
bir anket uygulanmıştır. Üçüncü aşamada ise anket çalışması ile eş zamanlı olarak hastane
binasının gürültü, ısı, nem ve aydınlatma düzeylerini belirlemeye yönelik deneysel ölçümler
yapılmıştır. Bulgulara göre, katılımcıların %60,7’si çalışma ortamlarındaki gürültüyü , %69,0’ı
bulaşıcı hastalık riskini fazla veya çok fazla; %56,9’u havalandırmayı, %70,6’ sı pencereden
alınan gün ışığını az veya çok az bulmaktadır. Gürültü düzeyleri tüm çalışma ortamlarında,
ısı değerleri ise çalışma ortamlarının %66,6’sında kapalı çalışma ortamları için sınır kabul
edilen limit değerlerin üzerinde ölçülmüştür. Birimlerin %87,5’ inde rölatif nem seviyesi,
%67,4 ‘ünde aydınlatma düzeyi, ideal sınırlar içindedir. Katılımcıların % 75,9’unda HBS
tespit edilmiştir. En fazla yaşanan HBS semptomları, baş ağrısı (% 90.4), gözlerde yanmabatma
(%74.9), yorgunluk-bitkinlik ( % 88.8 ), uyuklama ( %73.2 ) ve hoş olmayan koku
hissi ( % 60.1 ) dir. HBS semptomları sebebiyle %46,5 oranındaki katılımcı doktora
başvurmuş ve %20,3’ üne hastalık tanısı konmuştur. Tanı konulan hastaların %21,5’ sürekli
ilaç kullanmaktadır. Kadınlar, erkeklere göre; bilgisayar veya elektronik cihazla çalışanlar,
çalışmayanlara göre, daha fazla HBS yaşamaktadır. Cinsiyet, bilgisayar veya elektronik cihazla
çalışma, gürültü, aydınlatma, havalandırma ve bulaşıcı hastalık riski değerlendirmesi ile HBS
ilişkisi, istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Katılımcıların yaşam kaliteleri,
yaşam kalitesi ölçeğinin tüm alt boyutlarından aldıkları puan ortalamalarına göre yüksek
olmakla birlikte, en düşük puanı genel sağlık boyutundan(41,6) almışlarıdır. HBS yaşayan katılımcıların yaşam kalitesinin, HBS yaşamayan katılımcılara göre tüm alt boyutlarda daha
düşük; iş stresinin ise daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda, yaşam
kalitesi ve iş stresi ile HBS yaşama durumu arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı
bulunmuştur (p<0,05).
Çalışma ortamı koşullarını iyileştirmek, çalışanların HBS semptomlarının, iş
streslerinin azalmasında, yaşam kalitelerinin yükseltilmesinde, sağlık harcamalarının ve iş
kayıplarının önlenmesinde etkili olacaktır.
In this study, it is aimed to evaluate the employees working in a foundation university
hospital by considering the socio-demographic characteristics of the sick building syndrome
(SBS), job stresses they live and quality of their life.
It is a cross-sectional study and consists of 1228 people working in the main building
of a foundation hospital centered in Ankara. The sample size was calculated as 293 people
at 95% confidence level with 5% error margin. 374 employees who were not included in the
study, except for senior executives, academic staff and physicians participated in the study
voluntarily. The description of the research collected with three methods. In the first stage,
the focus group interview with a group of 8 people working in the hospital is likely to help in
the design of the questionnaire of the survey. In the second stage, a questionnaire consisting
of 82 questions was applied to verify the socio-demographic data of employees, symptoms
of SBS, working stress and the life quality of the employees. In the third stage, experimental
analysis was made to determine the levels of noise, heat, humidity and lighting in the hospital
building concurrently with the survey. According to the findings, 60.7% of the participants
suffer from noise in the environment, 69.0% of them suffer from the risk of infectious
disease being excessive or too much; 56.9% of them suffer from ventilation, 70.6% of them
suffer from the window taking the daylight little or too little. Noise levels were measured
above the limit values accepted in all operating environments, 66.6% of which are the limits
for indoor environments. The relative humidity level of 87.5%, the illumination level of
67.4% are within ideal limits. SBS is obtained in 75.9% of the participants. The symptoms
commonly seen of SBS are headache (90.4%), burning-stinging in the eyes (74.9%), fatigueexhaustion
(88.8%), somnolence (73.2%), and unpleasant smell (60.1%). SBS symptoms
were seen in 46.5% of the participants, and 20.3% of the patients were diagnosed with this
disease. 21.5% of the participants who are diagnosed use continuous medication. The SBS is
obtained in women having higher rate than men, and the employee working with computer
or electronic devices having higher rate than working without computer or electronic device.
The relationship between the the consideration of the gender, computer or working with electronic equipment, noise, illumination, air conditioning and the risk of infectious disease
and SBS was found reasonable statistically (p <0.05). The life quality of the participants
is higher than the average of all subscales of the quality of life scale, but they are from the
lowest level of general health (41.6). The lifestyle of the participants who live in SBS is low
compared to those who do not live in SBS in all subscale levels. However, working stress is
higher. Based on these results, the relationship between working stress, life quality and the
status of living SBS has a meaning statistically (p <0.05).
Making the conditions of enviroment in work beter will be effective to reduce the
symptoms of SBS on employees, working stres; to prevent the extra health costs and the job
losses; and to increase the life qualities of employees. | en_US |
