W.A. Mozart'ın saraydan kız kaçırma operası'nda işlenen oryantalizm olgusu

Abstract

18. yüzyılda ortaya çıkan oryantalizm olgusu pek çok alanda işlenmiş, kendisini göstermiş, göz ardı edilemeyecek bir şekilde; coğrafi keşiflerin ardından Reform Hareketleri ve Rönesans’la birlikte yükselen Avrupa medeniyetlerini kültürel anlamda etkilemiştir. Batı’nın Doğu’ya bakışı, kültürel, beşerî, toplumsal farklar göz önüne alınırken, bir bakış açısı olarak dikkat çekmektedir. Başarısızlıkla sonuçlanan II. Viyana Kuşatması’nın ardından, politik açıdan Avrupa’nın Osmanlı İmparatorluğu’na karşı bakışı değişmiştir. Bu durum üzerine çeşitli sanat eserleri ortaya konmuştur. Saraydan Kız Kaçırma Operası incelendiğinde, bu olgunun pek çok öğe ile birlikte ortaya çıktığı, çeşitli oryantalist elementler bulundurduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada, oryantalizm olgusu ve Saraydan Kız Kaçırma Operası’nda Mozart’ın müziğine nasıl yansıdığı ele alınmıştır. Bununla birlikte dönemin Viyana’sı ve II. Viyana Kuşatması’nın Avrupa’da nasıl bir etki yarattığına değinilmektedir. Osmanlı İmparatorluğu’nun duraklama dönemine girmesi ve toprak kaybetmeye başlaması Batı’nın gözünde onun otoritesini sarsmıştır. Oryantalizm olgusu bu antlaşmalardan ve Batı’nın siyasi üstünlük kurmaya başlamasından da beslenmiştir. Diğer yandan bu durumla birlikte o sırada Türk modası ve doğunun egzotikliği de sanatsal anlamda yine Batı’yı etkilemiştir. Mozart’ın Saraydan Kız Kaçırma Operası da bunun önde gelen örneklerindendir. The phenomenon of orientalism, which emerged in the 18th century, has been studied in many fields, manifested itself in a way that cannot be ignored; It has culturally influenced the European civilizations that emerged after the geographical discoveries with the Reform Movements and the Renaissance. The West's view of the East is noteworthy as cultural, human and social differences. After the failiure of Second Siege of Vienna, Europe's attitude towards the Ottoman Empire changed. Various works of art have been put forward on this situation. When the Opera for Abduction from the Palace is examined, it is understood that this phenomenon emerged with many elements and contains various orientalist elements. In this study, the phenomenon of orientalism and how it was reflected in Mozart's music at the opera of Die Entführung aus dem Serail was discussed. However, that period of Vienna and the effect of Second Siege of Vienna in Europe is mentioned. When the Ottoman Empire entered a period of stagnation and began to lose land, it shook its authority in the eyes of the West. The phenomenon of orientalism has been nourished by these treaties and the Western establishment of political superiority. On the other hand, Turkish fashion and the exoticism of the east also influenced the West in an artistic sense. Mozart's opera of Die Entführung aus dem Serail is one of the leading examples about this topic.