Marshall yardımlarının türk köylüsüne etkilerinin seçili edebi eserlere yansıması
Özet
Amerika Birleşik Devletleri tarafından Türkiye‟ye 1948 – 1951 yılları arasında,
Marshall Yardımları/Planı olarak bilinen çeşitli yardımlar yapılmıştır. Bu çalışmada,
yapılan yardımlar neticesinde Türk Köylüsünün sosyal, iktisadi ve kültürel açıdan geçirdiği
değişiklikler, seçili üç edebi metin üzerinden incelenerek tespit edilmeye çalışılmıştır.
Yapılan literatür taramaları sonucunda, içeriklerinin Marshall Yardımlarının Türk
Köylüsü üzerindeki etkilerini en belirgin şekilde işlediği düşünülen yazınlar tercih
edilmiştir. Aynı zamanda, üç eserin farklı edebi türde seçilmesi ile de, edebiyatın farklı
yazınsal çeşitlerinde sosyolojiyi görmek ve yine sosyolojinin, edebiyatın birden çok
alanına nasıl etki ettiğini anlamak hedeflenmiştir.
Çalışmada metin incelemesi yöntemi kullanılmış olup, her bir edebi eser kendi türü
içerisinde ve yazarının hayatı göz önüne alınarak değerlendirilmiş, her bir eserin yansıması
detaylı bir şekilde incelenmiştir. Yazın gerçekliği ile sosyolojik olay ve olguların bağı,
çalışma boyunca göz önünde tutularak ilerlenmiş ve Türk köylüsünün 1950 - 60‟lı
yıllardaki izleri, edebiyat bağlamından gözlenmeye çalışılmıştır. Sonuçta anlaşılan ise
Marshall Yardımlarının edebi metinlerde, köylüye dönük yansımalarının kültürel ve
ekonomik açıdan olumsuz etkilerinin daha fazla olduğu şeklindedir
There were many aids provided by the United States to Turkey between the years
1948 and 1951, which are famously known as the Marshall Aids/Plan. In this study, the
social, economic and cultural changes that Turkish Peasants underwent as a result of these
aids are tried to be analyzed and evaluated by reviewing three selected literary genres.
As a result of the literature research, literary works that are most relevant in terms
of treating the effects of the Marshall Aids on Turkish Peasant within their content were
chosen. Also, it was aimed to analyze the way sociology is embedded within the literature
and understand how sociology affects different genres of literature by choosing three
distinct literary genres.
The method used in this study is text reviewing. Every literary work in this study is
evaluated within its genre while taking its‟ writer‟s life into consideration and the
reflection of each work is thoroughly examined using literary dissection. The study is
carried out by taking into account the relevance of the texts to the actual sociological
events and phenomena throughout this paper and the imprint of the Turkish peasants
between the years 1950 to 1960 in terms of literary context is tried to be observed.
Ultimately, Marshall Aids‟ effects on the peasants are observed to be more negative than
positive in terms of cultural and economic aspects.