β-Hücre golgi cisimciliğinin glukolipotoksisiteye stres yanıtı
Özet
Tip 2 Diabetes Mellitus (Tip2DM) etyopatogenezinde genetik ve çevresel faktörlerin rol
oynadığı önemli bir hastalıktır. Tip2DM ortaya çıkması için pankreas β-hücre sayısında
ve/veya fonksiyonunda yetersizlik gelişmesi gerekmektedir. β-hücre kaybına neden olan en
önemli faktör glukolipotoksisite ve buna bağlı gelişen endoplazmik retikulum stresidir. β-
hücre gibi sekretuvar hücrelerde, endoplazmik retikuluma yansıyan her stresin Golgi
cisimciğinde de hissedilmesi beklenmektedir. Endoplazmik retikulumdan gelen sekretuvar
proteinlerin ileri modifikasyonu, veziküler transportu ve sekresyonunu sürdürebilmek için
Golgi cisimciğinde de adaptif veya maladaptif moleküler değişikliklerin gerçekleşmesi tahmin
edilmektedir. Daha önce yapılmış çalışmalarda, Golgi cisimciğinde fonksiyon kaybına neden
olan toksik kimyasalların (Brefeldin A, Golgicide A, vb) bu organeli strese sokarak bir takım
adaptif stres cevabı başlattıkları ve bu süreçte spesifik birtakım proteinlerin (ARF4,
CREB3/TFE ve HSP 47 gibi) ifadelenmesinin ve/veya aktivitesinin arttığı gösterilmiştir.
Bu kapsamda bu çalışmada INS-1E rat β-hücre hattı kullanarak hücrelerde palmitat, glukoz ve
glukoz +palmitat ile lipotoksisite/glukotoksisite/glukolipotoksisite oluşturarak Golgi stresi
yaratıldı. MTT testi ile hücrelerin canlılık oranları bakıldı. Daha sonra metabolik stres
altındaki hücrelerde literatürde tanımlanmış stres proteinlerinin transkript düzeyinde
ifadelenmesi incelendi. Her koşulda 8.,16., 24. ve 48. saatlerde Golgi cisimciği yapısal
genlerinin, glikozilasyon genlerinin, ARF1, HSP47, CREB3 ve ARF4 genlerinin ifadelenme
kat artışı değerlendirildi. Sonuç olarak bu çalışmada INS-1E rat β-hücrelerinde
lipotoksisite/glukotoksisite/glukolipotoksisite sonrası ilk saatlerde Golgi cisimciği
glikozilasyon enzimlerinden st3gal1 ifadelenmesinin ve golcisidlere cevapta önemli rol aldığı
bilinen HSP47 (Serpin1)’in ifadelenmesinin arttığı tesbit edilmiştir. Metabolik toksik ortam
uygulamasının 48.saatinde yani hücre canlılığının azaldığı geç saatlerde, CREB3
ifadelenmesinin anlamlı olarak arttığı gösterilmiştir. Bu çalışma literatürde β-hücrelerinde
glukolipotoksisitenin golgi cisimciğine etkilerini irdeleyen ilk çalışmadır. Çalışmamızın daha
ileri çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Type 2 Diabetes Mellitus is an important disease with diverse polygenetic and enviromental
factors in etiopathogenesis. Over the past decades, the central role of pancreatic β-cell
dysfunction and loss have become increasingly appreciated. Glucolipotoxicity and its
contribution to endoplasmic reticulum stress has been postulated to the worsening β-cell
function and survival. In cells with high capacity of secretory function, work load on ER is
assumed to be reflected to Golgi apparatus. Factors leading to ER stress is expected to
converge adaptive and/or maladaptive changes in Golgi structural proteins, enzymes and
secretory function. In this regard, there are documented Golgi stress proteins (TFE , HSP 47
CREB3/Luman, and ARF4,) of which genetic expression and/or activity have been increased
after derangement of Golgi function with golcisides like Brefeldin A, Golciside A etc.
We hypothesized that glucolipotoxicity in diabetes can trigger a Golgi stress response in
pancreatic β-cells. In order to test a Golgi stress response in β-cells of a diabetic metabolic
millue, we tried to create lipotoxicity/glucotoxcitiy/glucolipotoxicity in INS-1E rat β-cells with
palmitic acid, glucose and both together and investigated the expression of the genes
documented as Golgi stress proteins before in the literature.
In this context palmitic acid, glucose and both together were applied to INS-1E rat β-cells and
analysed at 8th, 16th, 24th and 48th hours. MTT assay was used for cell viability analysis.
Expression rates of Golgi structural proteins, Golgi glycosylation enzymes, ARF1, HSP47,
CREB3 ve ARF4 proteins were measured in all experimental conditions. In our study we
determined an increase in expression levels of Golgi glycosylation enzyme stgal1 and HSP47
in the 8th hour of all experimental conditions. In the 48th hour, when the viability of most cells
were lost, expression rate of CREB3 was found to be increased.
Our study is the first one in English literature which investigated Golgi stress response in β-
cells under lipotoxicity/glucotoxicity/glucolipotoxicity. HSP47 and CREB3 were found to be important mediators of Golgi stress response in β-cells under metabolic stress. In this regard,
this study will form basis for further studies dealing with Golgi stress in diabetes mellitus.