| dc.description.abstract | Bankaların faaliyetlerinin büyüklüğü ve zaman içerisindeki gelişimi ülke ekonomisinin
büyüklüğünün ve yönünün belirlenmesiyle yakinen ilişkilidir. Bankalar en temelde üstlendikleri
fonksiyonlar gereği firmalar ve hane halkının fon taleplerini yani özellikle kredi ihtiyaçlarını
karşılarlar. Diğer tarafta ise yapılan düzenlemeler çerçevesinde, fon sahiplerinin tasarruflarını
güvenle saklayabilecekleri bankacılık sektörünün temel kaynaklarını fon arzı oluşturur. Bu
doğrultuda bankalar kaydi para yaratma fonksiyonu çerçevesinde yatırımları destekleyerek ülke
ekonomisinin gelişimine büyük katkıda bulunurlar. Bu denli öneme sahip bankaların, finansal
sağlamlığı ile performansları da ilgili otoriteler ve yatırımcılar tarafından takip edilen unsurlardandır.
Bankaların finansal performansının en önemli göstergeleri, dönemler arası karlarının gelişimi ve bu
karların pay sahipleri ile toplam aktif büyüklüğü içerisindeki paylarıdır. Yani sahip olunan aktif ve
öz kaynak içerisinde ne kadar yüksek düzeyde kar elde ediliyorsa, o banka edinilen kar kadar yüksek
düzeyde performansa ve dolayısıyla oto finansmana sahiptir.
Bu çalışmada, bankaların karlılığının göstergeleri olan aktif karlılığı (ROA) ve özkaynak karlılığına
(ROE) etki eden bankalar özgü ve makroekonomik faktörler araştırılmıştır. Araştırma kapsamında
karlılığın belirleyicileri arasına dâhil edilen bağımsız değişkenlerin, literatürde daha önceden yapılan
çalışmalarda karlılığa etkisi noktasında çeşitli testler yapılmış olması hususuna önem verilmiştir.
Yapılan araştırmanın zaman aralığı 2008-2018 yılları olarak belirlenmiş, kapsamı ise belirtilen
dönemlerde verilerine kesintisiz bir biçimde erişilebilen mevduat bankalarından oluşmuştur. Söz
konusu kısıtlar dahilinde 23 mevduat bankasının yıllık verileri ile makroekonomik değişkenlerin
yıllık değişimi araştırmanın değişkenlerini oluşturmuştur. Araştırmanın modeli ise veri setine uygun
olarak panel veri analizi şeklinde belirlenmiştir. Panel veri analizi öncesi yapılan testler ile uygun
model seçilmiş olup ROA ve ROE’nin bağımlı değişken olduğu iki farklı model oluşturulmuştur.
Model sonuçları değerlendirildiğinde genel itibarıyla bankalara özgü değişkenlerin anlamlılık
düzeylerinin daha yüksek olduğu, bununla birlikte makroekonomik değişkenlerinde bağımlı
değişkenler üzerinde etkisi olduğu sonuçlarına varılmıştır. Çalışmanın detayları ilgili bölümde yer
almaktadır.
The size of the activities of banks and their development over the time are closely related to
determining the size and direction of the country's economy. In line with the functions they undertake,
banks meet the fund demands of firms and households, in other words, especially their loan needs.
On the other hand, within the framework of the regulations made, the main resources of the banking
sector, where fund owners can safely keep their savings, is the supply of funds. Accordingly, banks
contribute greatly to the development of the national economy by supporting investments within the
framework of their dematerialized money creation function. The financial soundness and
performance of such important banks are among the factors followed by the relevant authorities and
investors. The most important indicators of the financial performance of banks are the development
of their inter-period profits and the share of these profits in the total asset size of the shareholders. In
other words, the higher the level of profit on assets owned and equity, the higher the performance
level of that bank and therefore the auto finance.
In this study, bank-specific and macroeconomic factors affecting return on assets (ROA) and return
on equity (ROE), which are indicators of banks' profitability, are examined. Within the scope of the
research, importance has been given to conducting various tests in terms of the effect of independent
variables on profitability, which were among the determinants of profitability in previous studies in
the literature. The time frame of the study was determined as the years 2008-2018, and its scope
consists of deposit banks whose data can be accessed at certain periods without interruption. Within
these constraints, the variables of the study are the annual data of 23 deposit banks and the annual
change of macroeconomic variables. The model of the research was determined as panel data analysis
according to the data set. Two different models, in which ROA and ROE are dependent variables,
were created by selecting the appropriate model with the tests performed before panel data analysis.
When the results of the model were evaluated, it was concluded that the significance levels of the
variables specific to banks were higher, but macroeconomic variables were effective on the dependent
variables. Details of the study are in the relevant section. | en_US |
