| dc.description.abstract | Bir borç ilişkisinde, asıl borcun hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi halinde karşılaşılacak
hukuki sorunlar sebebiyle alacaklı bakımından hak kayıpları yaşanılması kaçınılmazdır. Asıl
borcun ihlali neticesinde yaşanabilecek olası sorunları bertaraf edebilmek için alacaklı,
alacağını teminat altına almak isteyebilmektedir. Bu kapsamda, alacaklının menfaatlerini
korumaya yönelik kanunda yer alan düzenlemelerden biri de ifaya eklenen ceza koşuludur.
İfaya eklenen ceza koşulunun kanunda veya doktrinde yer alan bir tanımı bulunmamakla
birlikte; asıl borcun, sözleşmede belirlenen yer veya zamanda ifa edilmemesi sonucunda,
alacaklıya hem borcun ifasını hem de ceza koşulunu talep etme hakkı sunan bir edim
taahhüdü olarak tanımlanabilir. Borcun yer veya zaman bakımından ihlal edildiği durumlar
için kararlaştırılan ceza koşulu, ifaya eklenen ceza koşulu olup; alacaklı, hakkından açıkça
feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, borcun ifası ile birlikte
ceza koşulunun ödenmesini de isteyebilmektedir. İfaya eklenen ceza koşulu, uygulamada en
çok karşılaşılan ceza koşulu türüdür. İfaya eklenen ceza koşulunun, borçluyu ifaya
zorlamasının yanı sıra, alacaklıya ispat ve takip kolaylığı sağlaması ve borcun yer ve zaman
bakımından ihlalinin, en sık görülen borca aykırılık halleri olması sebebiyle, özel hukuk
alanında birçok sözleşme türünde ifaya eklenen ceza koşulu kayıtlarına yer verildiği
görülmektedir. Bu çalışmanın amacı ise özel hukukun bir gereksiniminin sonucu olan ifaya
eklenen ceza koşulu hükümlerini ve konuya ilişkin tartışmalı hususları, doktrinde ileri
sürülen çeşitli görüşler ve ilgili Yargıtay kararları doğrultusunda incelemektir.
In a debt relationship, it is inevitable to experience loss of rights in terms of creditors due to
legal problems to be encountered if the principal debt is not performed at all or properly
performed. In order to eliminate possible problems that may arise as a result of violation of
the original debt, the creditor may want to secure their receivables. In this context, one of
the regulations in the law to protect the interests of the creditor is the penalty clause added
to the performance. Although the penalty clause added to the performance does not have a
definition in the law or the doctrine, it may be defined as a performance commitment that
gives the creditor the right to claim both the performance of the debt and the penalty clause
as a result of the failure to perform the principal debt in the place and on the time determined.
The penalty clause determined for cases where the debt is violated in terms of place or time
is the penalty clause added to performance, unless the creditor explicitly waives his right or
accepts the statement without reservation, he may also request the payment of the penalty
clause with the performance of the debt. The penalty clause added to performance is the
most common type of penalty clauses in practice. Due to the fact that the penalty clause
added to performance forces the debtor to perform as well as it provides the creditor ease of
proof and enforce and that the violation of debt in terms of place and time is the most
common infringement to debt, in the field of private law, it is seen that there are penalty
clause records added to performance in many contract types. The purpose of this study is to
examine the provisions of the penalty clause added to the performance, which is the result
of a requirement of private law, and the controversial issues related to the subject, in terms
of various opinions put forward in the doctrine and the relevant decisions of the Supreme
Court. | en_US |
