Mimarlar ve inşaat mühendisleri arasındaki yapı bilgi modelleme tabanlı ekip çalışmalarında işbirliği bariyerlerinin ve iyileştirme yollarının araştırılması
Özet
Yapı Bilgi Modelleme (BIM); inşaat sektöründe rol alan paydaşlar arası üretim ve uygulamalarda yaşanan kayıpları önleyerek, projelerin yaşam döngülerindeki her aşamada verimliliği arttıran işbirliğine dayalı bir süreç sunmaktadır. Fakat literatüre bakıldığında, işbirlikli çalışma ortamının sağlanmasının önünde çeşitli engeller olduğu görülmüştür. Süreç, bağlam, aktör, görev ve takım başlıkları altında incelenen bu bariyerlerin Türkiye’de yaşanma durumunun ölçülmesi ve etkin işbirlikli çalışma sürecinin sağlanabilmesi için çözümlenmesi gerekmektedir. İşbirlikli çalışmanın önündeki bariyerlerin saptanması ve ölçümünün yapılabilmesi için, Oraee ve diğerleri [1] tarafından ortaya koyulmuş 26 işbirliği bariyeri referans alınmıştır. Bu bariyerler, mimar ve inşaat mühendislerinden oluşan 60 kişilik gruba yapılan analizlerle ölçülmüş, geçerlilik seviyeleri tespit edilmiştir. Yapılan çalışmada nitel ve nicel araştırma yöntemlerini bir arada barındıran karma bir araştırma yöntemi kullanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, BIM etkin projelerde, dünya çapında yaşanan tüm bariyerlerin Türkiye’de de olduğu fakat çoğunun yoğun olarak görülmediği ortaya çıkmıştır. Bu durumun sebebi olarak, henüz BIM adaptasyonu sürecinde yeterli ilerleme sağlanamamış olması gösterilmektedir. Ayrıca BIM ile gelen yeni iş tanımlarının karşılık bulamadığı ve BIM bilen kişilerin tüm tanımlara uygun şekilde hareket etmek zorunda kaldığı ortaya çıkmıştır. Araştırmaya göre, işbirlikli çalışma sürecinde en büyük bariyer eğitimsizlik çıkarken, ekip üyelerinin yetersiz işbirliği bilgi ve becerisi, BIM modelleri ile ilgili sözleşme ve standartların eksikliği ve disiplinler arası bağlantı ve koordinasyon problemleri önemli bariyerler olarak görülmektedir. The Building Information Modelling (BIM) offers a collaborative process that increases productivity at every stage in construction projects, preventing losses experienced in production among stakeholders associated in the industry. However, in the literature, it has been observed that there are various barriers, which hinder a collaborative working environment. This thesis aims to investigate the collaboration barriers and improvement pathways in BIM-based teamwork of architects and structural engineers within the Turkish context and to provide recommendations to alleviate the situation. The collaboration barriers are analyzed under five headings; namely, process, context, actor, task and team. A survey, which was prepared in line with the 26 collaboration barriers defined by Oraee et al. [1], was applied to a group of 60 architects and engineers. According to the findings, some of the barriers that are experienced in BIM-enabled projects worldwide are not perceived as important barriers by construction professionals in Turkey. It seems that this finding is due to the fact that sufficient progress has not been made yet in the BIM adaptation process in Turkey. The study revealed that the most significant barriers in BIM-based teamwork were lack of training, insufficient collaboration knowledge and ability of group members, lack of standards related to BIM models, and problems of interdisciplinary communication and coordination.