| dc.description.abstract | Enerji, sanayileşen ve giderek teknolojik hale gelen yaşantının içinde daha da akıllıca ele
alınması gereken bir konu haline gelmektedir. Enerjinin arza ve talebe uygun olarak
üretilmesi, tedariki ve kullanılması ulusal ve uluslararası ölçekte enerji yatırım politikaları
ile sağlanır. Bu kapsamda, yer altı ve yer üstü kaynakları açısından zengin ve elverişli bir
bölge olan Aydın iline kurulabilecek bir fabrikanın enerji ihtiyacının sürekli ve yeterli olarak
karşılanabilmesi için gerekli yatırım politikalarının belirlenmesi için farklı çok kriterli karar
verme yöntemlerine başvurulmuştur. Çok kriterli karar verme yöntemleri bu çalışmada tek
başlarına ve melezlenerek uygulanmıştır. Bu sayede hem Aydın ilindeki fabrika için en
uygun enerji yatırım politikası belirlenmesi hem de yöntemlerin teknik olarak uygunluğunun
değerlendirmesi ve karşılaştırmalarının yapılması amaçlanmıştır. Bu çalışmada AHP,
DEMATEL ve ANP yöntemleri kullanılmıştır. İlk olarak AHP ve ANP tek başlarına
uygulanmıştır. AHP ve ANP’ den direkt önem derecelerine göre ağırlıklandırılmış sonuçlar
alınmıştır. DEMATEL bir sıralama yöntemi olmadığından genişletilerek ağırlıklandırılmış
sonuçlara ulaşılmıştır. Sonraki adımda melezlemeler AHP ve DEMATEL ve DEMATEL ve
ANP olarak yapılmıştır. Tüm yöntemler için problemin kriterleri arasındaki etkileşimler
incelenmiş, yöntemler uyumluluk testine sokulmuş, uygunluk ve çeviklikleri test edilmiştir.
Bu çalışma sonucunda enerji yatırım politikası oluşturmak için en uygun yöntemin AHP &
DEMATEL olduğu ve melezlemenin farklı yöntemlerden alınan sonuçları birbirine
yaklaştırdığı saptanmıştır. Bu yöntemden ve tüm yöntemlerden alınana sonuçlar birlikte
değerlendirilerek fabrika yatırımı için en uygun alternatiflerin sırasıyla jeotermal, rüzgâr ve
güneş oldukları bulunmuştur. Karar vermede en etkili kriterlerin ise, ekonomik, üretim ve
çevre kriterleri oldukları bulunmuştur.
Energy is becoming an issue that needs to be addressed more intelligently in an industrialized
and increasingly technological life. The production, supply and use of energy in accordance
with the supply and demand is ensured by national and international energy investment
policies. In this context, multi-criteria decision-making methods have been used in order to
meet the energy needs of a factory in Aydın province, which is rich and convenient in terms
of underground and surface resources. Multi-criteria decision-making methods were applied
in this study alone and by hybridization. In this way, it is aimed to determine the most
appropriate energy investment policy for the factory in Aydın and to evaluate and compare
the technical suitability of the methods. AHP, DEMATEL and ANP were used as multicriteria
decision-making methods. All methods were applied alone. AHP and ANP were
weighted according to their direct significance. Since DEMATEL is not a sorting method,
the results are expanded and weighted. In the next step, hybridizations were made as AHP
& DEMATEL and DEMATEL & ANP. For all methods, the interactions between the criteria
of the problem were examined, the methods were tested for compatibility, and their
suitability and agility were tested. As a result of this study, it was found that AHP &
DEMATEL is the most suitable method for establishing energy investment policy and
hybridization brings the results of different methods closer to each other. The results
obtained from this method and all methods were evaluated together and it was found that the
most suitable alternatives for factory investment were geothermal, wind and solar
respectively. The most effective criteria for decision-making were found to be economic,
production and environmental criteria. | en_US |
