Maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi atama problemleri için yeni matematiksel modeller
Özet
Sanayi işletmelerinde günümüzde yaşanan yoğun rekabet ortamında kaynakların etkin kullanımı ve düşük maliyetli üretim önemli bir konu durumundadır. Bu süreçte, yüksek hacimde, düşük maliyetli üretim yapabilmek için montaj hattı üretim sistemine geçiş zorunluluk haline gelmiştir. Montaj hattı, yüksek hacimde bir ürünün parçalarının, önceden belirli bir sırayla, sıralı istasyonlarda ve belirli bir çevrim süresi içerisinde montaj işleminin gerçekleştiği bir üretim sistemidir. Literatürde, montaj hatlarında görev süreleri, işçilerin yeteneklerinin, tecrübelerinin ve aldıkları ücretin sabit olduğu varsayılmaktadır. Gerçek hayatta tam aksine, bahsi geçen kavramların sabit olduğu bir duruma rastlamak söz konusu değildir. Bu sebepten ötürü gerçek anlamda maliyet oluşturabilmek adına görev sürelerinin ve ücretlerin farklı olduğunu kabul etmek gerekmekte ve problemlerin bu anlayışla çözüme kavuşması daha doğru olmaktadır. Tez kapsamında, daha önce literatürde tartışılmamış, maliyet tabanlı amaç problemi, eş zamanlı olarak işçi atama fonksiyonu ile montaj hattı dengeleme problemi ele alınmıştır. Ele alınan problem maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi atama problemi olarak isimlendirilmiştir. Bahsi geçen problemin çözümü için matematiksel modeller önerilmiştir. Önerilen matematiksel modelin iyi bilinen kıyaslama problemleri üzerinde performans analizi yapılmıştır. Maliyet tabanlı montaj hattı dengeleme ve işçi atama problem çözümleri ile montaj hattı dengeleme ve işçi atama problem çözümleri istasyon sayısı bazında karşılaştırılmıştır.
Nowadays industrial enterprises are facing huge competition. Therefore, use of resources and producing low-cost product have become very crucial topic. In order to increae efficiency, choosing assembly line production system has become mandatory. Assembly line is a production process, where high volume of products assembled with known precedence relations of jobs, in serial workstations and under a certain cycle time. In literature, task times, worker ability, experience and wage rate are taken constant. However, in real life these variables are never same. In order to obtain real costs, it is better to assume task times for stations and wage rates of each worker discrepant and discrepancy depends on difficulty of the task. This mindset has to be applied to solve problems. In this thesis, topic is not discussed in the literature yet, cost-oriented and worker assignment approaches are considered simultaneously, in order to solve assembly line balancing problem. Name of the problem is cost-oriented assembly line balancing and worker assignment. Mixed integer programming method is used to solve problem. At the end cost-oriented approach and worker assignment approach are compared in terms of station quantity.