dc.description.abstract | Türkiye gibi kozmopolit bir yapıya sahip olan ülkelerdeki kültürel zenginlik, onların mutfak
kültürleri ve yemeklerinde de kendini göstermektedir. Bu araştırma, kaybolmaya yüz tutmuş
Süryanilerin özgün mutfak kültürü ve otantik yemeklerinin neler olduğu ve bunları yeniden
canlandırmak için nasıl bir yol izlenmelidir?” sorusuna cevap bulmak amaçlanmaktadır. Bu
doğrultuda sadece kitap ya da literatür incelemesi şeklinde değil, bizzat olayın canlı şahitleri
ile görüşerek ilk ağızdan bilgi edinilmiştir. Mezopotamya’nın kadim halklarından biri olan
Süryaniler ile ilgili bu konuda bilinen tüm gerçekleri açığa kavuşturmaya çalışması ve
yemek ile kültürel kimliklerinin nasıl kurguladıklarının belirlenmesi bu araştırmanın
önemini ortaya koymaktadır. Araştırmanın merkezinde yer alan “Süryani mutfak kültürü ve
yemekleri” ile ilgili olarak; Süryanilerin tarihi, sosyo-kültürel ve dinsel yaşam pratikleri,
bunların mutfak kültürleri üzerindeki etkileri, otantik yemeklerinin neler olduğu, bu
yemekleri yapma istekliliklerinde kuşaklar arasındaki farklılıklar ve bunların nedenleri bu
çalışmanın kapsamını oluşturmuştur. “Kültür” ve “kimlik” kavramlarından hareketle
çalışmanın teorik kısmı temellendirilmeye çalışılmış ve bu kavramların onların mutfak
kültürü ve yemekleri ile ilgili bağlantı noktaları açıklanmıştır. Çalışmada “karma araştırma
modeli” kullanılmış ve bu model araştırmaya uygulama anlamında zenginlik kazandırmıştır.
Süryani mutfak kültürü ve yemeklerine dair ritüelleri, gündelik ve dinsel yaşam pratiklerinin
yemek üzerindeki etkileri ve otantik yemeklerinin bilinirliğini ölçmek amacıyla anket
çalışması uygulanmıştır. Kolayda örneklem yöntemi ile online ve elden olmak üzere toplam
550 kişiye ulaşılmış ancak sadece 51 kişi anket çalışmasına katılmayı kabul etmiştir. Anket
çalışması sonrasında ise mutfak kültürleri ve yemeklerine dair daha ayrıntılı verilere
ulaşmak için hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu ile derinlemesine görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar Süryani toplumuna mensup ve konu ile ilgili bilgi sahibi
olan kişiler arasından amaçlı örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Bu kapsamda görüşmeler için
toplam 13 kişiye ulaşılabilmiştir. Nitel araştırma için “etnografik ile fenomenolojik”
desenler ve karma araştırma modeli için “çeşitleme” desenleri tercih edilmiştir. Anket
çalışmasında veriler açıklayıcı istatistik yöntemlerinden “frekans analizi” ile
yorumlanmıştır. Görüşmeler ise “betimsel analiz” yöntemi ile incelenmiştir. Yapılan anket
çalışması ve görüşmelerin sonunda, Süryani toplumunun mutfak kültürleri ve otantik yemekleriyle ilgili uygulamaların çoğunu devam ettirdikleri, el lezzetli buldukları ve artık
yapımına devam etmeyen yemeklerin neler olduğu keşfedilmiştir. Özellikle dinin mutfak
kültürleri ve yemekleri üzerindeki yoğun etkisi olduğu anlaşılmıştır. Yaşanılan göçlerin
çoğunlukla yemekleri üzerinde yarattığı olumsuz faktörler ve genç kuşağın özgün
kültürlerini devam ettirme isteklerinin yetersiz oluşu gibi bulgulara ulaşılmıştır. Süryanilerin
kaybolmak üzere olan mutfak kültürleri ve yemeklerinin Güneydoğu Anadolu mutfak
kültürünün tipik özelliklerini yansıttığı belirlenmiştir. Dinin mutfak kültürlerini ve
yemeklerini şekillendirdiği ve özgün mutfak kültürleri ile yemeklerini devam ettirme
konusunda istekli oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Tüm bunlar ışığında bu çalışmanın hem
akademik hem de alan yazın alanında katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
The cultural diversity in cosmopolitan countries like Turkey also manifests itself in their
culinary cultures and foods. This study aims to answer the questions of “What are the fading
Assyrian culinary culture and authentic foods like and what actions should be taken to revive
them?” To that end, firsthand data has been gathered through interviewing with the alive
witnesses of the matter rather than dealing with book and literature reviews only. This
research is significant for the reasons that it has been intended to reveal all the known facts
about the Assyrians, one of the ancient civilizations of Mesopotamia, relating to the subject
matter and to determine how food and cultural identity are built together. Regarding the
“Assyrian culinary culture and foods” which lies at the heart of this research; the history and
socio-cultural and religious life practices of the Assyrians, the influences of these on their
culinary culture, what their authentic dishes are, intergenerational differences in willingness
to cook those dishes and reasons for these differences constitute the scope of this research.
The theoretical part of the study has been built based on the concepts of “culture” and
“identity”, and the connections of these concepts with their culinary culture and foods have
been clarified. In the study, “mixed research design” has been used and this design has
enriched the research in terms of providing practices. Questionnaire study has been applied
in order to measure the rituals pertaining to the Assyrian culinary culture and food, the
influences of daily and religious life practices on food and the recognition of their authentic
dishes. Through the convenience sampling method, a total number of 550 persons have been
reached online and by hand, however only 51 persons out of them have accepted to
participate in the questionnaire study. Following the questionnaire study, in-depth interviews
have been performed with the semi-structure interview form in order to gain further data
about their culinary culture and foods. The participants have been selected by the purposive
sampling method among the persons who are the members of the Assyrian society in Turkey
and who are knowledgeable about the subject matter. A total number of 13 persons have
been reached for the interviews in this context. The “ethnographic and phenomenological”
designs have been preferred for the qualitative research and “triangulation” designs for the
mixed research method. The data obtained from the questionnaire study has been interpreted
by “frequency analysis” which is one of the explanatory statistical methods. And the interviews have been analyzed by “descriptive analysis”. As a result of the questionnaire
study and interviews, it has been found out that the Assyrian society maintains the most of
the practices pertaining to their culinary culture and authentic dishes, and also, what dishes
they find the most delicious and what dishes they don’t cook anymore have been discovered.
Particularly, it has been understood that the religion has a considerable influence on their
culinary culture and foods. The findings such as the negative factors of the migrations on
their food and the lack of willingness of the young generation to maintain their authentic
culture have been reached. It has been determined that the Assyrian culinary culture and
foods which are fading into oblivion reflect the typical characteristics of the culinary culture
of Southeastern Anatolia. It has been concluded that the religion shapes their culinary culture
and foods and that they are willing to maintain their authentic culinary culture and foods. In
the light of the aforementioned, it is believed that this study will make a contribution to the
academic world and the body of literature. | en_US |