Kandilli yazmalarının plastik ve teknik açıdan analizi

Abstract

İnce pamuklu kumaşlar üzerine, kalem tekniği ile ya da ağaç bazen de metal kalıplar kullanarak desenlendirme işlemine yazmacılık denilmektedir. Türk yazmacılık sanatı en güzel örneklerini 17. ve 18. Yüzyılda İstanbul, Kandilli’de vermiştir. Bu çalışmada Kandilli yazmalarının tarihçesi ve günümüzdeki durumu; Kandilli kültürünün ve 17. 18. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin sosyoekonomik durumu ve demografik yapısının bu sanatın gelişmesindeki etkileri araştırılmıştır. Topkapı Sarayı Müzesi, Prof. Kenan Özbel Koleksiyonu’ndan alınan 6 adet yazma örneği üzerinden; plastik ve teknik analiz yapılmıştır. Plastik açıdan bu yazmaların; desen ve kompozisyonları, çizgi, leke etkileri; teknik açıdan ise kumaş ve boyaları incelenmiştir. Çalışma sonucunda, ışıklı kumaş resim yapan Atıf Atalayer ile birlikte Kandilli yazmalarından yola çıkılarak, metal yazma kalıpları ile uygulamalı bir çalışma yapılmıştır. The process of patterning by using pencil technique or with molds that are made of tree and sometimes metal, is called hand-painted kerchief. Turkish painted kerchief art gave its best examples in the 17th and 18th centuries in Istanbul, Kandilli. In this study, the history of these Kandilli painted kerchiefs and their current state, how Kandilli culture and 17th – 18th century Ottoman Empire’s socioeconomic state and demographic structure effected the development of this art form are researched. Based on the 6 kerchief samples taken from the Topkapı Palace Museum, Professor Kenan Özbel’s Collection, plastic and technical analysis was made. In terms of plastic, these kerchiefs’ patterns and compositions, line and stain effects were studied and in the matter of technical angle fabric and paints were studied. As a result of this study, with Atıf Atalayer who makes batik dyeing and kerchief, a workshop was held with metal kerchief molds based on Kandilli kerchiefs