Ankara'da 1970 - 2000 yılları arasında rock müzik icra mekânları
Özet
Ankara’da Cumhuriyet’in ilanı ile başlayan dönemde tasavvur edilen modem yaşam çeşitli etkinlikler ve bu etkinliklere karşılık gelen mekânlar ile desteklenmiştir. Kültürel olarak ‘vitrin’ olma özelliği taşıyan müzik, Batılılaşma politikasının bu süreçte yarattığı etkinin bir sonucu olarak dönemde farklı bir anlama sahiptir. 1923 yılından başlayarak 2000’li yıllara dek toplumsal yapıya bağlı olarak değişen müzik anlayışı ve bu değişime karşılık gelen müzik mekânları kentte yapılı çevreyi ve kentsel mekânı biçimlendiren bir etki yaratmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile Batı kaynaklı müzik, benimsenen politikalar uyarınca toplumda yaygınlaştırılmaya çalışılmış, 1930’lu yıllarda müzik alanındaki kurumsallaşma ve yapılan yasal düzenlemeler ile Alafranga müziğin halk tarafından benimsenmesi hedeflenmiştir. 1930’lu yılların sonlarına dek .Ankara’da gazinolarda Alaturka ve Alafranga müziğin bir arada icra edildiği, sonrasında ise Alafranga müziğin yaygınlaştığı görülmektedir. 1950 yılında iktidarın değişmesiyle birlikte izlenen yeni ekonomik politikalar, siyasi tercihler ve eğilimler Ankara’da gündelik yaşam etkinliklerini de değiştirmiş, dönemde ortaya çıkan Amerikanlaşma; müzik anlayışının da değişmesine yol açmıştır. Dönemde jazz müziğin Ankara’ya kültürel değişim programları, demekler ve radyo programları vasıtasıyla taşındığı ve dönemin önemli mekanlarında icra edildiği görülmektedir. 1950’li yılların sonunda ortaya çıkan rock müzik, ilk olarak yurtdışından gelen gmpların repertuarlarında yer alan şarkıların Türk sanatçılar tarafından yorumlanması ile tanınır olmuştur. Yerel sanatsal öğeler ile birleşerek Anadolu Rock adı altında yeni bir biçim alan rock müzik dönemsel olarak pavyonlarda icra edilmeye başlanmıştır. 1970 Ti yıllarda rock müziğin toplumsal olarak kabul gördüğü, kendi müzik kitlesini yarattığı ve özellikle sinemalarda icra edildiği görülmektedir. Sinemaların Kavaklıdere’de konumlanması sonraki dönemlerde ortaya çıkan mekânsal tanımlamalar için önemlidir. 1980’li yıllarda kendi kitlesini yaratan rock müzik bar mekânlarının ortaya çıkmasına yol açmış, Kavaklıdere bölgesinde açılan barlarda icra edilir olmuştur. 1990’lı yıllarda rock müziğin Kavaklıdere’de üst kesimden dinleyici kitlesine yönelik olarak Farabi Sokak’ta açılan barlarda, Kızılay bölgesinde ise özellikle gençlerden oluşan farklı bir kesime hitap ederek Sakarya Caddesi’nde ve SSK İşham’nda açılan barlarda icra edildiği görülmektedir. 2000’li yıllardan başlayarak rock müzik merkez dışında konumlanan alışveriş merkezlerinin açık alanlarında icra edilmeye başlamıştır.
Bu çalışmada Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Batılı müzik ve Batılı müzik icra mekanlarına dair genel bir araştırma yapılmış, 2000 yılı sonrası kapsam dışında bırakılarak, 1970-2000 yılları arasında rock müzik ve rock müzik icra mekanlarına odaklanılmıştır.
The modem life envisioned in the period that started with the proclamation of the Republic in Ankara was supported by various activities and spaces corresponding to these activities. Music, which is culturally a shovvcase, has a different meaning in the period as a result of the effect of Westemization policy in this process. Starting from 1923 until the 2000s, the changing understanding of music depending on the social stmcture and the music venues corresponding to this change have created an effect that shapes the built environment and urban space in the city. With the proclamation of the Republic, Westem-sourced music was tried to be popularized in the society in accordance with the adopted policies, and with the institutionalization and legal regulations in the fıeld of music in the 1930s, it was aimed to adopt Alafranga music by the public. It is seen that Alaturka and Alafranga music were performed together in the casinos in Ankara until the end of the 1930s, and then Alafranga music became widespread. With the change of power in 1950, the new economic policies, political preferences and tendencies followed also changed the daily life activities in Ankara. It also changed the understanding of music. It is seen that jazz music was carried to .Ankara through cultural exchange programs, associations and radio programs and performed in important venues of the period. Rock music, which emerged at the end of the 1950s, was fırst known for the interpretation of the songs in the repertoire of groups from abroad by Turkish artists. Rock music, which combined with local artistic elements and took a new form under the name of Anadolu Rock, started to be performed periodically in pavilions. In the 1970s, it is seen that rock music was socially ac cepte d, created its own music audience, and was especially performed in cinemas. The location of the cinemas in Kavaklıdere is important for the spatial defınitions that emerged in the later periods. In the 1980s, rock music that created its own audience led to the emergence of bar venues, and it has been performed in bars opened in the Kavaklıdere region. In the 1990s, it is seen that rock music was performed in the bars opened on Farabi Street in Kavaklıdere for the upper class audience, and in the bars opened on Sakarya Street and SSK İşhanı in the Kızılay region, appealing to a different segment of young people. Starting from the 2000s, rock music began to be performed in the öpen areas of shopping malls located outside the çenter.
In this study, a general research on Westem music and Westem music performance venues was made with the proclamation of the Republic, and after 2000, it was left out of the scope and focused on rock music and rock music performance venues between 1970-2000.