Bulanık ve stokastik programlamaya dayalı risk analizi

Abstract

Yatırımlarını hisse senetleri üzerine yapan yatırımcılar için geleceğe yönelik getiriyle ilgili tahminde bulunmak oldukça güçtür. Beklenen getirinin belirsizlik içerdiği göz önünde bulundurularak, yatırımcılar beklenen getirinin en yüksek değeri için riskin en düşük seviyelerde olmasını beklerler. Belirsizliği gidermek ve yatırım kalitesini artırabilmek için yatırımcılara geleceğe yönelik alternatif portföy seçenekleri sunulması amaçlanmıştır. Bu çalışmada BIST’ te yer alan hisse sentlerinin günlük 2. Seans kapanış değerleri yardımıyla portföy seçenekleri oluşturulmaya çalışılmıştır. Belirsizliğin bulanık kaynaklı olduğu varsayılarak yapıyı ayrıntılı şekilde inceleyebilmek için bulanık matematiksel programlama modellerinden olan Zimmermann yaklaşımından yararlanılmıştır. Bulanık kaynaklı kısıtın rassal bir yapıda olması durumunda ise stokastik programlama problemlerinden şans kısıtlı model incelenmiştir. For investors in the stock market, making projections about future returns can be very difficult. Bearing in mind that expected returns involve a significant amount of uncertainty, investors might expect the highest returns to be associated with the lowest risks. In order to mitigate uncertainty and to improve investment quality, alternative future portfolios were offered to investors. This study aims to create portfolio alternatives using the daily closing values of the second session of the Borsa Istanbul [the Istanbul Stock Exchange]. Assuming fuzzy uncertainty, its structure was examined in detail using the Zimmermann approach. This is a fuzzy mathematical programming model. In cases where the fuzzy constraint had a random structure, a chance-constrained model was examined, which is a stochastic programming problem.