Evinde bir aile üyesine bakım veren kadınların bakım verme yüklerinin incelenmesi
Abstract
Bu araştırma, evinde bir aile üyesinin bakım sorumluluğunu üstlenmiş olan
kadınların bakım sürecinde karşılaştıkları sorunları ve bakım verme yüklerini incelemek
amacıyla yapılmıştır.
Araştırma kapsamında Ankara Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Dairesi
Başkanlığı Engelliler Hizmet Merkezi’nden bu hizmeti düzenli alan 111 kadın ile
görüşülmüş olup evde bakım hizmeti sunan kadınların bakım yükleri “Bakım Verme Yükü
Ölçeği” ve “Görüşme Formu” uygulanarak incelenmiş ve kadınların sosyo-demografik
verileri ile ölçek boyutlarına ilişkin tutumları analiz edilerek değerlendirilmiştir. Çalışma
kapsamında, bakım veren kadınların bakım verme yükü puan ortalaması 47,94 olarak
belirlenmiştir. Bu değere bakıldığında, çalışma sonucunda bakım veren kadınların bakım
yükünün orta derecede olduğu belirlenmiştir. Araştırmaya katılan evde bakım veren
kadınların %78,4’ ünün evli, %33,3’ünün ilköğretim mezunu, %83,5’inin ev hanımı, %38,7’
sinin 51 yaş ve üzerinde olduğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında, bakım verilen bireyin
engel türü, cinsiyeti, bakım veren kadının yaşı, eğitim düzeyi, bakım verme süresi, eşlerinin
meslekleri, başka kaynaklardan destek alma durumları ile bakım verme yükü arasında
yapılan testler sonucunda anlamlı farklılıkların çıkmadığı görülmüştür (p>0.05). Buna karşın
bakım veren kadının medeni durumu, aylık ortalama geliri, bakım konusunda eğitim ihtiyacı,
uyku düzeni, bakımı bir başkasının üstlenme durumu ve engelliye bakmanın sosyal yaşamını
etkileme, ruh ve beden sağlığını bozma durumu ile bakım verme yükleri arasında anlamlı
bir ilişkinin olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır (p<0.05). Bu bulgular doğrultusunda, bakım
vermenin bir görev ve sorumluluk olarak algılandığı ve bununla paralel olarak kadınların
bakım verme sürecinde yaşadığı yükün farkında olmadığı ve yaşadıkları güçlükleri ifade
etmekte zorlandıkları sonucuna varılmıştır.
This research was carried out to analyse caregiving burden and the problems in
caregiving process faced by the women who have the care responsibility of a family member
at home.
In the scope of the research, 111 women who receive this service regularly from the
Ankara Metropolitan Municipality Social Services Department Handicapped Service Center
were interviewed. The burden of caregiving women who provide home care services was
examined by applying the “Caregiving Burden Scale” and Interview Form” and women’s
socio-demographic data and their attitudes towards scale dimensions were analysed. In the
scope of the study, the mean of caregiving burden of caregivers was determined as 47.94.
When this value is examined, it is determined that the caregiving burden of the caregivers is
moderate. The participants that composed of women who provides home care 78.4% were
married, 33.3% were primary school graduates, 83.5% were housewives and 38.7% were 51
years old and older. Within the scope of the study, it was seen that there were no significant
differences as a result of the tests conducted among the caregiver type, gender, age of
caregiver, education level, caregiving period, spouses' professions, receiving support from
other sources and caregiving burden (p>0.05). However, it was concluded that there was a
significant relationship between the caregiving woman's marital status, monthly average
income, need for education in care, sleep order, care of another person and the social life of
looking at the disabled, the state of disrupting the health of the body and health and the
burden of care (p < 0.05). According to these findings, it is concluded that caregiving is
perceived as a duty and responsibility, and in parallel with this, women are not aware of the
caregiving burden process and difficulty in expressing their difficulties.