Bağımlılık kişilik özellikleri ile ebeveyn duygusal erişebilirliği ve helikopter ebevyn tutumu ilişkisinde kişilerarası ilişki boyutlarının aracı rolü
Özet
Bu çalışmada, katılımcıların erken dönem yaşantılarında helikopter ebeveyn tutumlarına
maruz kalma ve ebeveynlerine duygusal olarak erişebilme düzeyleri ile erişkin dönem
bağımlı kişilik özellikleri arasındaki ilişkide kişilerarası ilişki boyutlarının aracı rolünün
sınanması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini, farklı illerde yaşayan, 20- 55 yaş
arası, 127 kadın ve 75 erkek olmak üzere 202 bireyden oluşmaktadır. Araştırmada veri
toplama amacıyla Demografik Bilgi Formu, Kişilik İnanç Ölçeği Kısa Formu, Algılanan
Helikopter Ebeveyn Ölçeği, Ebeveyn Duygusal Erişilebilirlik Ölçeği, Kişilerarası İlişki
Boyutlarını Ölçeği kullanılmıştır. Önerilen model Yapısal Eşitlik Modeli (YEM)
aracılığıyla test edilmiştir. Araştırma bulguları, bağımlı kişilik özelliklerinin, kişilerarası
ilişki boyutlarında empati dışında tüm değişkenlerle istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki
içinde olduğunu göstermektedir. Bağımlı kişilik özellikleri ile onay bağımlılığı ve
algılanan helikopter ebeveyn tutumları arasında istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı
ilişki bulunmuştur. Diğer bir yandan bağımlı kişilik özellikleri ile başkalarına güven,
duygu farkındalığı ve ebeveyn duygusal erişilebilirliği arasında istatistiksel olarak negatif
yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç olarak, helikopter ebeveyn düzeyinin artması ve
ebeveyn duygusal erişilebilirliği düzeyleri azalması onay bağımlılığını arttırmaktayken
başkalarına güven ve duygu farkındalığı düzeylerini azalmaktadır. Erken dönem
yaşantılarda müdahaleci ve eleştirel yaklaşım ile karakterize helikopter ebeveyn tutumları
ve katılımcıların ebeveynlerine duygusal olarak erişebilme düzeylerinden kişiler arası ilişki
boyutları üzerinden giden bu yol da bağımlı kişilik özelliklerini artmaktadır.
In this study, it is aimed to test as a mediating role of the interpersonal relationship
dimensions which are approval dependence, empathy, misting others, and emotional
awareness in the relationship between dependent personality traits and being exposed to
helicopter parent attitudes in early life and having emotionally available parent in early life.
The sample of the study consisted of 202 individuals; 127 females and 75 males, between the
ages of 20 and 55, living in different states. Demographic Information Form, Personality
Belief Scale Short Form, Helicopter Parent Attitudes Scale, Parental Emotional Avalability
Scale, Scale of Dimensions of Interpersonal Relationship Dimensions Scale were used for
data collection. The proposed model was tested through the Structural Equation Model
(SEM). The findings of the study show that dependency personality traits have a statistically
significant relationship with all dimensions of interpersonal relationship except the dimension
of the empathy. A statistically positive correlation was found between dependent personality
traits and approval dependence and perceived helicopter parent. On the other hand, there was
a statistically significant negative correlation between dependent personality traits, trust to
others, emotion awareness and parental emotional avalability. There was no statistically
significant relationship between dependent personality traits and empathy. As a result,
increasing level of helicopter parent attitudes and decreasing level of emotional availability to
parent increase the dependency of approval while decreasing misting others and emotional
awareness. This relationship are increasing dependent personality traits.