Ankara'nın inşasında modern bir yeme-içme mekanı: 1932-1953 baba karpiç şehir lokantası

Abstract

Ankara’nın İnşasında Modern Bir Yeme-İçme Mekanı: 1923 – 1953 Baba Karpiç Şehir Lokantası adlı bu tez çalışmasında, Karpiç Lokantası hem modern bir iç mekan olarak hem de yaratılmaya çalışılan modern kent ve modern kentlinin okunabildiği simgesel bir mekan olarak ele alınmıştır. Modernleşme süreciyle birlikte Ankara’nın yapısal değişimi ve yaratılmaya başlanan modern çevre ve modern görünümlü yapıların iç mekana yansıması olarak Karpiç Lokantası, bir modern iç mekan olarak ele alınmıştır. Aynı zamanda yaratılmaya başlanan modern bireyin yansıması da Karpiç Lokantası üzerinden aktarılmıştır. Öncelikle Ankara’nın başkent ilan edilmesi ve Cumhuriyet’in kurulması ile modern bir başkent yaratma sürecinde kentin merkezi olan Taşhan ve çevresinin sosyal yaşam pratikleri ve görünümü aktarılmıştır. Daha sonra kentin imarı çalışmaları ile çizilen kent planlarından Lörcher Planı’nın etkileri, kentin hızla büyümeye devam etmesi ve Lörcher Planının yetersiz kalmasıyla Jansen Planı’nın uygulamaları ve öngörüleri ile başkent Ankara’da sosyalleşme alanların oluşumu aktarılmıştır. Bir yandan yapısal değişimler devam ederken bir yandan da yaratılmaya başlanan sosyalleşme mekanlarıyla birlikte toplumun modern yaşam biçimlenişinin yansıması, sosyalleşme mekanlarından yeme-içme mekanları üzerinden değerlendirilmiştir. Yeme içme mekanları içerisinde davranış biçimlenişi, Batılı tarzda hizmet anlayışı ve modern iç mekan tasarımıyla Ankara’da modern restoranın öncüsü olarak Karpiç Lokantası ön plana çıkmaktadır Bu tez çalışması ile modernleşme süreciyle birlikte Ankara’daki yapısal ve toplumsal değişimleri Karpiç Lokantası üzerinden okuyarak modern sosyal iç mekanın, modern yaşam pratiğine etkisini aktarmak amaçlanmıştır. Çalışma sonunda görülmüştür ki, modern bir sosyalleşme mekanı olan Karpiç Lokantası, var olduğu dönem boyunca hem modern sosyal yaşam pratiklerinin toplumsal yönden sergilendiği simgesel bir mekan hem de toplumun yaşam biçimin gözlemlendiği dönemine ayna tutan mekandır. Karpiç Lokantası yalnızca modern toplum ve modern davranış biçimlenişiyle değil modern iç mekan tasarımıyla da modern bir lokantadır. A Modern Eating and Drinking Place in the Construction of Ankara: 1923 – 1953 In this thesis study, Baba Karpiç Şehir Lokantası, Karpiç Lokantası is handled both as a modern interior space and as a symbolic place where the modern city and modern citizens can be read. Karpiç Lokantası is considered as a modern interior as a reflection of Ankara's structural change with the modernization process and the modern environment and modern-looking structures that have begun to be created. At the same time, the reflection of the modern individual, which was started to be created, was conveyed through Karpiç Restaurant First of all, the social life practices and appearance of Taşhan and its surroundings, which is the center of the city, in the process of creating a modern capital with the declaration of Ankara as the capital and the establishment of the Republic are conveyed. Then, the effects of the Lörcher Plan, one of the city plans drawn by the city's development studies, the rapid growth of the city and the inadequacy of the Lörcher Plan, the applications and predictions of the Jansen Plan, and the formation of socializing areas in the capital Ankara were conveyed. While the structural changes continue on the one hand, the reflection of the modern life-forming of the society together with the socialization spaces that have begun to be created on the other hand, has been evaluated through the eating and drinking spaces, one of the socialization spaces. Karpiç Lokantası stands out as the pioneer of the modern restaurant in Ankara with its behavior pattern in eating and drinking places, its Western-style service concept and modern interior design. With this thesis, it is aimed to convey the effect of modern social interior on modern life practice by reading the structural and social changes in Ankara with the modernization process through Karpic Restaurant. At the end of the study, it was seen that Karpiç Restaurant, which is a modern socializing place, is both a symbolic place where modern social life practices are exhibited socially, and a place that mirrors the period in which the life style of the society is observed. Karpiç Lokantası is a modern restaurant not only with its modern society and modern behavior, but also with its modern interior design.