Okul öncesi öğretmenlerinin okuma-yazma becerisinin gelişimine yönelik rolleri ve uygulamalarının incelenmesi
Özet
Bu araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin okuma ve yazma becerilerine yönelik
rolleri ve uygulamalarinin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu çalışmaya Ankara ili Altındağ,
Çankaya, Yenimahalle, Gölbaşı ilçelerinde çalışmakta olan 234 okul öncesi öğretmeni
katılmıştır. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak okul
öncesinde dil ve okuryazarlık etkinlikleri temelli ölçek, araştırmacı tarafından geliştirilmiş
gözlem formu ve açık uçlu soru sorulardan yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmıştır.
Araştırmaların sonuçlarına göre okul öncesi öğretmenleri okuma yazma hazırlık
çalışmalarına yönelik olarak daha çok masa başında gerçekleşen kavram çalışmaları
yaptırmaktadır. Çalışmaya katılan okul öncesi öğretmenleri genellikle kitap ve diğer basılı
materyalleri incelemesi için çocuklara verdiklerini, yüksek sesle şiir, masal, hikaye ve resimli
kitaplar okuduklarını, kitabın arka ve ön kapakları, kitabın başı ve sonu gibi özellikler
hakkında bilgi verdiklerini ifade etmişlerdir.
MEB Okul öncesi programında yoğun olarak “okuma yazma öğretiminin
yapılmaması” ifadesi kullanılırken, çeşitli okul öncesi kurumlarında öğretmenlerin okuma
yazma öğretimi yapabileceklerini ifade etmeleri göze çarpmıştır. Bunun yanı sıra bazı
kurumlarda okuma yazma öğretiminin 36 aylıktan itibaren başladığı görülmüştür. Verilen
cevaplar doğrultusunda okul öncesi öğretmenlerinin okuma yazma hazırlık etkinlikleri ile
okuma yazma öğretimi başlıklarını birbirleri yerlerine kullandıkları, kavram yanılgılarına
düştükleri ve bazı okul öncesi öğretmenlerinin MEB Okul Öncesi Programını bilmedikleri fark
edilmiştir. Genel olarak öğretmenlerin çalıştıkları okulların etkinlik planları, tutumları ışığında
cevaplar verdikleri görülmüştür.
In this research, it is aimed to examine the roles and practices of preschool teachers
towards reading and writing skills. 234 preschool teachers who already working in the
districts of Altındağ, Çankaya, Yenimahalle, Gölbaşı in Ankara are participated in this
study. Descriptive survey model was used in the research. Pre-school language and
literacy-based scale, observation form developed by the researcher and semi-structured
interview form were used as data collection tool.
According to the results of the research, pre-school teachers have more desk-based
concept studies for literacy preparation studies. The preschool teachers who participated in
the study stated that they generally give books and other printed materials to the children to
study it, they read the poems, fairy tales, story and picture books loudly, they also give
information about such as the back, front covers of the book, the beginning and the end of
the reading material.
While MEB preschool program expresses that intense reading and writing teaching
is not used, teachers in various preschool institutions say that they can teach reading and
writing. In addition, it has been observed that literacy teaching started in some institutions
starting from 36 months of age. According to the answers, it has been noticed that
preschool teachers use the topics of literacy, reading and writing instruction in their place,
misunderstand their misconceptions and some pre-school teachers have misconceptions
about the MEB Preschool Program. In general, it was observed that teachers gave answers
in the light of their activities plans and attitudes